پادشاهان kings

كلمات كليدي : اول پادشاهان، كتاب مقدس، عهد عتيق، عهد قديم، كتاب انبياي متقدم

نویسنده : هادی جهانگشای

کتاب اول و دوم پادشاهان(1kings & 2kings) که در روایت عبری اختصاراً پادشاهان نامیده می‌شوند، به وسیله مترجمین سپتواجنت[1] به دو کتاب مجزا تقسیم‌بندی شد. این تقسیم‌بندی در ترجمه لاتین ولگلیت و چاپ‌های جدید کتاب مقدس نیز رعایت شده، در سال 1448م، در دست‌نوشته‌های عبری نیز ظاهر گردیده در چاپ‌های بعدی متن عبری نیز ادامه یافت.[2] به نظر می‌رسد نامگذاری کتاب، به دلیل معطوف بودن به پادشاهانی است که در دوران سلطنت آنها، جدایی کامل و یا وفاداری نسبت به عهد وجود داشته است.[3]

نویسنده و تاریخ نگارش

مدرکی دال بر تعیین هویت نویسنده پاشاهان وجود ندارد.[4] گرچه سنت یهودی، نویسنده این کتاب را ارمیای نبی(پیشگو) می‌دانند. پیامبری که سرگذشت زندگی او در این کتاب آمده است. وی در اواسط کتاب دوم پادشاهان به آسمان صعود می‌کند. ولی این نظریه، علاوه‌بر اینکه فاقد دلیل است، با خود کتاب هم سازگاری ندارد؛ زیرا ماجرای کتاب تا مدتها بعد از ایلیا ادامه دارد.[5]

در مورد تاریخ نگارش کتاب هم اختلاف وجود دارد. در دایرةالمعارف چنین آمده: «بعضی از محققین کتاب مقدس، تاریخ تنظیم کتب اول و دوم پادشاهان را دورانی پس از آزادی یهویاکین از زندان 562ق.م و پیش از پایان اسارت بابل در سال 538ق.م قرار می‌دهند. بعضی دیگر نیز با این وضعیت مخالف هستند؛ زیرا برخی از عبارات موجود در کتاب از عواملی سخن می‌گوید که پیش از دوران اسارت وجود داشته و اثر آن تا نقل ماجرا ادامه داشته است».[6] مستر هاکس هم عقیده دارد 2 کتاب پادشاهان پیش از کتاب‌های تواریخ ایام نوشته شده است؛ زیرا کلمات کلدانی و فارسی بسیار در آنها یافت می‌شود[7]

محتوای کتاب

کتاب اول پادشاهان با سالخوردگی و از کار افتادگی داود آغاز می‌گردد.[8] در باب‌های بعدی داود سلیمان را به جانشینی خود برگزیده و به او اطاعت از خداوند و انجام شریعت  و نیز سرکوبی توطئه‌گران را وصیت کرد. سلیمان بعد از شروع حکومت، در خواب از خداوند خواست به او حکمت دهد تا به عدالت بر مردم حکومت کند و چون بیدار شد به زیارت اورشلیم رفت و قربانی تقدیم نمود.[9] او در سال 480 از خروج بنی‌اسراییل، در ماه زید[10] شروع به ساخت معبد هیکل کرد. همین امور باعث عظمت سلیمان شد.

سلیمان صندوق عهد را به معبد که بسیار مجلل بود منتقل کرد. او کافی عظیم برای خود بنا ساخت و مملکت را آباد و پر رونق گردانید. ملکه سبا با هدایای فراوان به دیدار سلیمان آمد و عظمت ملک او را تحسین کرد تا اینکه ثروت و شهرت سلیمان از حساب بیرون رفت.

بت‌خانه ساختن سلیمان

کتاب مقدس در مورد زنان وی چنین می‌نویسد: «او را هفتصد(700) زن و سیصد(300) متعه بود(11: 3).[11] سلیمان با زنان بت‌پرست ازدواج کرده بود. آنان او را از خدا دور ساختند به گونه‌ای که سلیمان بت‌خانه بنا کرد.[12] او مورد غضب خداوند قرار گرفت. ولی خداوند به او گفت: به خاطر پدرت داود، در زمان حیات تو ملک تو را نمی‌گیرم، ولی در زمان پسرت چنین می‌نمایم. سلیمان پس از چهل سال حکومت وفات یافت و پسرش "رحبعام" جانشین او شد. قبایل شمالی به رهبری فردی به نام "یربعام" که در زمان سلیمان تمرد کرده و فراری گشته بود، شورش کرده و کشور را به دو قسمت شمالی(اسرائیل) و جنوبی(یهودا) تقسیم کرد: و تنها دو سبط یهودا و بنیامین با رحبعام در جنوب، کشور یهودا را تاسیس کردند. یربعام موجب گمراهی قوم شد و آنان را به بت‌پرستی کشاند و گوساله‌ای طلایی ساخت تا مردم آنرا عبادت نمایند.

پادشاهان متعددی در این دو مملکت به حکومت رسیدند از جمله ابیام و آسا پادشاه یهودا می‌شود و ناداب، بعشا، ایله، زمری، عمری و اخاب بر اسرائیل حکومت می‌نمایند. خداوند انبیایی برای هدایت آنان فرستاد؛ ولی از آنان کمتر اطاعت شد وقتی کمر همت به قتل آنان بستند. کتاب اول پادشاهان ماجراهای پادشاهان دو مملکت راناتمام می‌گذارد و در 22 باب پایان می‌یابد.

کتاب دوم پادشاهان ماجرا را پی می‌گیرد و دنباله ماجرای پادشاهان دو مملکت و انبیایی را که فرستاده شدند، فعالیت‌ها و معجزات آنان را بیان می‌کند. پادشاهان جنوبی خداترس بودند. قوم بنی‌اسرائیل به بت‌پرستی روی آورد و فسق و فجور بیشتر ‌شد. خداوند کشور اسرائیل را مجازات کرد. حکومت آشور به آنان حمله کرد و کشور آنان را گرفت و همگی را به اسارت برد. بدین‌سان، کشور شمالی و ده سبط بنی‌اسرائیل برای همیشه نابود و پراکنده شدند. آشوریان به کشور جنوبی حمله کردند. اما خداوند سربازان آنان را نابود ساخت و کشور را نجات داد. در زمان یکی از پادشاهان یهودا به نام "یوشیا" کتاب تورات که ناپدید شده بود، پیدا شد. او از اینکه قوم بدان کتاب عمل نکرده بودند ناراحت شد. به همین دلیل با بت‌پرستی مبارزه کرد. پادشاهان دیگری به حکومت رسیدند تا اینکه پادشاه بابل "بنوکدنصر"(بخت‌النصر) به یهودا حمله برد و آن را گرفت و پادشاه دست نشانده‌ای به نام "صدقیا" را بر آن گمارد. پس از مدتی، صدقیا شورش کرد و پادشاه بابل به اورشلیم حمله برد. معبد سلیمان ویران شد و بنی‌اسرائیل به اسارت بابل درآمدند.

کتاب دوم پادشاهان در 25 باب به پایان می‌رسد. با به پایان رسیدن این کتاب مجموعه کتب انبیای متقدم نیز به پایان می‌رسد.