دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

إبراهیم و «قلب سلیم»

می‌دانیم قلب در اصطلاح قرآن کریم به معنی روح و عقل است؛ بنابراین قلب سلیم به روح پاک و سالمی گفته می‌شود که از هرگونه شرک و شک و فساد خالی است.
إبراهیم و «قلب سلیم»
إبراهیم و «قلب سلیم»

نویسنده: سید جلال متقی موسوی

می‌دانیم قلب در اصطلاح قرآن کریم به معنی روح و عقل است؛ بنابراین قلب سلیم به روح پاک و سالمی گفته می‌شود که از هرگونه شرک و شک و فساد خالی است.

- قرآن مجید بعضی از قلوب را به عنوان «قاسیه» (قساوت‌مند) توصیف کرده (سوره مائده13)

- و گاه قلوبی را به عنوان ناپاک معرفی نموده (مائده-41)

- قلب‌هائی را بیمار معرفی می‌کند (بقره-6)

- و قلب‌هائی را مهر خورده و بسته (توبه-87)

و درمقابل آن‌ها «قلب سلیم» را مطرح می‌کند که هیچ‌یک از این عیوب در آن نیست، هم پاک است، و هم نرم و پرعطوفت، هم سالم است و هم انعطاف پذیر در مقابل حق.

این همان قلبی است که به عنوان «حرم خدا» در روایات توصیف شده، چنانکه در حدیثی از امام صادق‌(ع) می‌خوانیم:

«القلب حرم الله فلا تسکن حرم الله غیرالله»

«قلب حرم خداست غیر خدا را در حرم خدا ساکن مکن».[1]

این همان قلبی است که می‌تواند حقایق غیب را ببیند و به ملکوت عالم بالا نظر کند، چنانکه در حدیثی از پیامبر‌(ص) آمده است:

«لولا ان الشیطان یحوطون علی قلوب بنی‌آدم لنظروا الی‌الملکوت».

«اگر شیاطین قلوب فرزندان آدم را احاطه نکنند، آنان می‌توانند به جهان ملکوت نظر افکنند».[2]

در هر حال بهترین سرمایه برای نجات در قیامت همین «قلب سلیم» است و همان بود که حضرت ابراهیم‌(ع) با آن به بارگاه پروردگارش شتافت و فرمان رسالت را دریافت کرد.

این سخن را با حدیث دیگری پایان می‌دهیم:

«إنّ الله فی عباده آنیة و هوالقلب فأحبها إلیه «أصفاها» و «أصلبها» و «أرقها»: أصلبها فی دین أمه، و أصفاها من‌الذنوب، أرقها علی الاخوان»

«خداوند در میان بندگانش ظرف و پیمانه‌ای دارد به نام «دل» که از همه‌ی آن‌ها بهتر همان ظرفی است که صاف‌تر محکم‌تر و لطیف‌تر باشد: از همه محکم‌تر در دین خدا، از همه پاک‌تر از گناهان، از همه لطیف‌تر در مقابل برادران دینی»[3]

    پی نوشت:
  • [1] . بحارالانوار، جلد 70، ص 25
  • [2] . بحارالانوار، جلد 70 ،ص 59
  • [3] . بحارالانوار، جلد 70 ، ص 56
    روزنامه ی کیهان، پنجشنبه، 29 اردیبهشت 1384، سال شصت وسوم، شماره 18234

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

پر بازدیدترین ها

No image

صدقه به فامیل واجبتر است یا دیگران؟!

نظر به این‌ که هر شخصی نسبت به بستگانش آگاهی بیشتری دارد و اگر در میان آنان شخص نیازمندی باشد وی را می‌شناسد بر این اساس، اگر همه ما به این وظیفه عمل کنیم دیگر در جامعه، نیازمند و فقیری موجود نخواهد بود.
No image

راهكارهای قرآنی برخورد با همسران و فرزندان نااهل

دشمنی زنان و فرزندان نااهل بر محور ایمان است: خداوند مؤمنان را خطاب قرار داده است و از جمله «عدو لكم» استفاده می شود كه فاصله و تضادی كه میان آنان و مؤمنین ایجاد می شود اختلافات خانوادگی معمول نیست بلكه اختلاف دینی است یعنی همسران و یا فرزندان نااهل رفتارهایی خلاف ایمان به خدا انجام می دهند.
No image

آداب معاشرت اجتماعی از نظر قرآن و اسلام

اینكه درمعاشرت چه معیارهایی را درنظر داشته باشیم تا معاشرت های ما انسان ساز و جامعه ساز باشد و ما را درمسیر اهداف و فلسفه آفرینش یاری رساند، موضوعی است كه درآیات دیگر قرآن به آن توجه داده شده است. در قرآن دست كم می توان هفت معیار و ملاك برای معاشرت های انسانی شناسایی كرد كه در اینجا به طور اجمال به آنها پرداخته می شود.
No image

اخلاق معاشرت و ارتباط با خویشاوندان

دید و بازدید» و رفت و آمد»های خانوادگی و دوستانه، از جلوه های بارز اخلاق معاشرت است. این گونه رابطه های اجتماعی، با عنوانهای مختلف و در شرایط گوناگون انجام می گیرد. گاهی به صورت صله رحم» است
No image

چگونه همسایه‌ای اخلاقمند باشیم؟

پیشرفت روز افزون تكنولوژی و صنعت اگرچه امكانات فراوانی را برای زندگی بشر فراهم كرده است، اما این پیشرفت با افزایش جمعیت انسان ها نیز همراه بوده است و ناخواسته محدودیت های متعددی را برای زندگی انسان در قرن بیست و یكم به وجود آورده است.
Powered by TayaCMS