دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

بین الطلوعین

No image
بین الطلوعین

این واژه به فاصلۀ زمانی میان دمیدن صبح صادق و طلوع آفتاب اطلاق می‌شود. اطلاق بین الطلوعین به زمان میان صبح کاذب و صبح صادق غیر مستند و سهو است.

در قرآن کریم، پیامبر اکرم (ص) و گاه مؤمنان، به تسبیح خدا در ساعتی پیش از طلوع و غروب خورشید خوانده شده‌اند. در روایات هم از دعاهایی یاد شده‌ است که پیامبر (ص) و امامان (ع) هر صبح و شام می‌خواندند. دعای ششم صحیفۀ سجادیه که همۀ مضمون‌های مطرح گشته در آن متناسب با دعاهای صبحگاهی است، «دعای صباح و مساء» نامیده شده است.

بنابراین، نزد مسلمانان سده‌های نخست، صبح و عصر تفاوتی از لحاظ اهمیت و ارزش تسبیح خداوند نداشته‌اند. حتی بیرونی نیز آن گاه که به رواج برخی آداب در میان ایرانیان، در فاصلۀ‌ زمانی بین طلوع فجر تا طلوع خورشید اشاره کرده، از واژه‌های خاص برای این زمان یاد نکرده است. کاربرد اصطلاح بین‌الطلوعین برای اشاره به فاصلۀ زمانی یاد شده، تنها در دوره‌های متأخرتر از سدۀ 10 ق/16م و در ضمن بحث‌های فقهی رواج یافته است.

به هر روی، واقع شدن نماز صبح، تعقیبات و تسبیح پس از آن در بین‌الطلوعین و نیز، تقارن این ساعت با آغاز روز و شروع کسب و کار، فرهنگ و آداب خاصی دربارۀ آن پدید آورده است. در این میان، بین‌الطلوعین صبح روز جمعه از اهمیت بیشتری برخوردار است. مردگان معذب، در این ساعت آزادند. حتی از جمله ساعت‌های محتمل برای استجابت دعاها، همین موقع دانسته شده است.

فقیهان شیعه در بحث از آداب بیع – به استناد احادیثی – کراهت معامله و تجارت را در زمان بین‌الطلوعین یادآور شده را زمان دعا و عبادت دانسته‌اند.

وقوف در مشعر، در بین‌الطلوعین روز عید قربان نیز از ارکان حج شمرده شده است. فتوا دادن در برخی مسائل فقهی، مستلزم تعیین زمان دقیق آغاز روز است. از این رو، در میان فقیهان متأخر شیعه، در اینکه بین‌الطلوعین را جزو روز باید شمرد یا شب، وحدت نظر نبوده است. گسترش بحثهای فقهی برای تعیین زمان دقیق آغاز روز، به نگارش کتاب‌ها و رسالاتی برای تعیین دقیق زمان بین‌الطلوعین انجامیده است.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

راهكارهايی در تربيت دينی كودك

راهكارهايی در تربيت دينی كودك

نوشتار حاضر با ارائه شناختي زيربنايي از مفهوم تربيت و اشاره به شرايط مربي و مراحل تربيت کودک به تبيين راهکارهايي براي موفقيت والدين در اين امر خطير و سرنوشت ساز مي پردازد.
No image

آثار گناه

در این بخش به بیان موضوع "آثار گناه" پرداخته شده است.
No image

آثار و نتایج پرهیز از شهوات

در این بخش به موضوع " آثار و نتایج پرهیز از شهوات " اشاره شده است.
No image

ثمرات ترک گناه

در این بخش "ثمرات ترک گناه" بیان شده است.
No image

ریشه یابی گناهان

در این بخش به موضوع "ریشه یابی گناهان" پرداخته شده است.

پر بازدیدترین ها

No image

عواقب شهوت رانی

در این بخش "عواقب شهوت رانی" مطرح شده است.
No image

راه های رسیدن به مقام اخلاص

در این بخش به بیان "راه های رسیدن به مقام اخلاص" پرداخته شده است.
Powered by TayaCMS