چرایی تأکید امام حسن عسکری(ع) به زیارت اربعین

پیشوای یازدهم شیعیان بقای شیعه را به زیارت اربعین امام حسین(ع) پیوند می‌دهند، زیرا نهضت امام حسین(ع) عامل بقا و حیات دین اسلام و مذهب شیعه است؛ بدین سبب امام(ع) می‌خواهند با همان شعارهای حسینی(ع) نهضت زنده باشد و هدف‌ها و شعارهای امام حسین(ع) زنده بماند؛ لذا ویژگی‌های خاص مؤمن را برمی‌شمارد تا شیعه از پویایی برخوردار باشد؛ اگر امام، نمادهای شیعه را در پویایی و حضور می‌دانند؛ از این نوع نگاه می‌توان فهمید شیعه می‌تواند با انسجام و حضور خود در صحنه‌های سیاسی، اجتماعی و عبادی نظیر: نمازهای جمعه و جماعت، حج و زیارت امام حسین(ع) و... پویایی خود را نشان دهد.

زیارت اربعین که مورد تأکید امام حسن عسکری(ع) است؛ (1) با توجه به شرایط خاص دوره امامت حضرت به لحاظ سیاسی و اجتماعی و اینکه شیعه نیاز دارد تا نمادهای خود را علنی کند (چون دوره حضور امامت بعد از امام عسکری(ع) پایان یافته و دورۀ غیبت صغری و کبری شروع می‌شود)؛ لذا شیعه باید انسجام خود را در این نمادها نشان دهد و از نظر جمعیتی، شاخص داشته و اظهار وجود کند؛ در غیر این صورت اگر شعارها و نمادهای خود را علنی نکند چه‌ بسا امکان دارد در طول تاریخ راه گم شود و تشیع مانند دیگر فرقه‌ها از نظر عقیدتی و با توجه به غیبت امام به حسب شرایط سخت از بین برود.

امام حسن عسکری(ع) اتحاد و انسجام را پیرامون امام حسین(ع) قابل دسترسی می‌دانند؛ لذا انگشت ‌اشاره را به سوی اربعین و زیارت اربعین برده‌اند. گویا امام(ع) عظمت امروز شیعه را تجسم کرده و برای خلاصی و رهایی انسان امروز از سختی‌های دورۀ غیبت به اربعین و عظمت امام‌حسین‌(ع) ‌اشاره می‌فرمایند. در واقع احیای اربعین، احیای نهضت عاشورا با تمام محتوای نهضت حسینی(ع) است؛ لذا شیعه امروز با سرافرازی به نهضت امام حسین(ع) نگریسته و از آن در انسجام اسلامی بهره می‌برد.

تأثیر مراسم اربعین در سبک زندگی اسلامی

مراسم باشکوه اربعین و توجه به مراسم و شرکت وسیع در آن یقیناً می‌تواند در روح انسان تأثیرات عمیقی داشته و جلب حیات حسینی(ع) شود. چنین همایشی می‌تواند ابعاد زندگی مسلمانان را تحت تأثیر قرار ‌داده و بسیاری از آسیب‌ها و فاصله‌ها را ترمیم کند. امروزه آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی زیادی در جوامع اسلامی وجود دارد که عمده‌ترین آن مسئلۀ جریان‌های تکفیری است که اگر به اربعین و عظمت آن و اهداف امام‌حسین(ع) توجه کنند، ممکن است از کجراهه خود برگردند. این گروه اگر در دشمن‌شناسی بصیرت داشتند و به این نکته می‌رسیدند که دشمن مشترکِ همه فرقه‌های مسلمان، صهیونیست‌ها، مستکبرین و استعمارگران است نه شیعیان، چنین آب به آسیاب مستکبران نمی‌ریختند.

اربعین در اصلاح آسیب‌ها می‌تواند درس‌آموز و راهبردی برای ترمیم گسل‌های قومی، مذهبی در جهان اسلام باشد؛ اجتماع باشکوه برای تجلیل از فرزند پیامبر(ص) از طرفی برای همه مردم، به یاد امام حسین(ع) بودن است و از طرف دیگر اربعینی شدن می‌تواند تأثیر معنوی و اخلاقی در اصلاح رفتار مسئولان داشته باشد؛ کسی که همواره به یاد امام حسین(ع) است، رشوه نمی‌خورد؛ ظلم نمی‌کند؛ از آموزه‌های نهضت سیدالشهدا(ع) درس گرفته و شاگرد مکتب امام حسین(ع) خواهد بود. چنین شخصی در نتیجه از مفاسد مختلف به دور بوده و با بهره مندی از زندگی حسینی (ع)، از حیات یزیدی و اموی به دور خواهد بود.

پی نوشت‌ها:

(1) امام حسن عسکری(ع) فرمود: نشانه‌های مؤمن پنج تاست. پنجاه و یک رکعت نماز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست کردن، گذاشتن پیشانی بر خاک، بلند گفتن بسم‌الله ‌الرحمن الرحیم. (كتاب المزار - مناسك المزار(للمفيد)، النص، ص53)

از: خبرگزاری حوزه

روزنامه کیهان

تاریخ: یکشنبه 14 آبان ماه 1396