دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

عتبة بن ابی سفیان

No image
عتبة بن ابی سفیان

كلمات كليدي : تاريخ، امويان، رمله بنت ابي سفيان، ابوسفيان، عتبة بن ابي سفيان، معاويه

نویسنده : محمد محمدي

عتبة بن أبى‌سفیان بن حرب بن أمیة، برادر تنی معاویه بود.[1] مادر او هند دختر عتبه بن ربیعه بن عبد شمس بود. هند از روسپیان معروف مکه بود. در جنگ بدر، پدرش عتبه و برادرش شیبه و پسرش حنظله به دست دلاوران بنی‌هاشم هم‌چون علی بن ابی‌طالب و حمزه سیدالشهدا به قتل رسیدند. او این کینه را داشت و قسم یاد کرد که انتقام آن را از پیامبر(ص) بگیرد.[2]

عتبه در زمان حضرت پیامبر(ص) به دنیا آمد[3] و در زمان عمر عامل کنانه شد.[4] عتبه بیشتر عمر خود را کنار برادرش به عنوان مشاور سپری کرد و بعد از به خلافت رسیدن برادرش از یاران و حاکمان او شد. در جنگ جمل، به یاری عایشه شتافت و پس از جنگ به مدینه گریخت.[5] عتبه در جنگ صفین با برادرش معاویه بود و در آن‌جا با سخنان تند خود امویان را علیه حضرت علی(ع) بر می‌انگیخت و آن‌ها را به خاطر این‌که انتقام جنگ بدر را از علی(ع) نگرفته‌اند، سرزنش می‌کرد.[6] او در دوران حکومت برادرش چند صباحی ولایتمدار مدینه شد و مدتی نیز از طرف معاویه امیر حاج بود.[7] هم‌چنین معاویه او را به امارت بصره منصوب کرد؛ اما بلافاصله او را عزل کرد.[8] عتبه بعد از عزل عبدالله پسر عمروعاص، که بعد از مرگ پدرش حاکم مصر شده بود‌، از طرف معاویه زمامدار مصر شد[9] و در سال 44 هجری[10] و به نقلی در سال 43(ه.ق)[11] در مصر مرد و در همان جا دفن شد، به گفته مورخان او خطیب ترین فرد از خاندان بنی امیه بود. 12

[1]. أبو عمر، یوسف بن عبد الله بن محمد بن عبد البر (م 463)؛ تحقیق على محمد البجاوى، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، بیروت، دار الجیل، ط الأولى، 1412/1992، ج3، ص1026.

[2]. الاستیعاب، ج 4، ص 424 و الجزرى، عز الدین بن الأثیر أبو الحسن على بن محمد (م 630)؛ أسد الغابة فى معرفة الصحابة، بیروت، دار الفکر، 1409/1989، ج 7، ص 293.

[3]. الاستیعاب، ج‌3، ص 1026 .

[4]. طبرى، محمد بن جریر (م 310)؛ ترجمه ابو القاسم پاینده، تاریخ طبرى، تهران، اساطیر، چاپ پنجم، 1375، ج‌5، ص 2056.

[5]. أسدالغابة، ج‌3، ص 456.

[6]. منقرى، نصر بن مزاحم (م 212)؛ ترجمه پرویز اتابکى، پیکار صفین، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى، چاپ دوم، 1370ش، ص 558.

[7]. تاریخ‌طبری، ج‌7، ص 2887 و یعقوبى، احمد بن ابى یعقوب ابن واضح (م بعد 292)؛ ترجمه محمد ابراهیم آیتى، تاریخ یعقوبى، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ ششم، 1371ش، ج‌2، ص 174.

[8]. عز الدین على بن اثیر (م 630)، ترجمه ابو القاسم حالت و عباس خلیلى، کامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران، تهران، مؤسسه مطبوعاتى علمى، 1371ش، ج‌10، ص 266.

[9]. تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبد المحمد آیتى، العبر ابن خلدون، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ اول، 1363، ج3، ص 421.

[10]. همان، ص 456.

[11]. الاستیعات، ج3، ص 1026 و اسد الغابة، ج3، ص 456.

مقاله

نویسنده محمد محمدي

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

پرسش و پاسخ چگونگی یاری کردن اهل بیت(ع) بخش اول

پرسش و پاسخ چگونگی یاری کردن اهل بیت(ع) بخش اول

در آموزه‌های اهل بیت(ع) به ویژه ائمه اطهار(ع) طلب یاری کردن توسط آن بزرگواران مطرح شده است.
پیامدهای تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی چه بود؟

پیامدهای تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی چه بود؟

دوره پهلوی را می‌توان دوره رشد و گسترش بهائیت دانست. بسیاری از چهره‌های شاخص بهائیت در این دوره، با بهره‌مندی از حمایت‌های ویژه شاه، سمت‌های سیاسی و اقتصادی متعددی را به دست آوردند.
چگونه عاشورا مسیر اسلامِ شیعی و شیعیانِ ایرانی را تغییر داد؟

چگونه عاشورا مسیر اسلامِ شیعی و شیعیانِ ایرانی را تغییر داد؟

درباره عوامل گرایش ایرانیان به علویان و مذهب تشیع، مورخان و پژوهشگران نظرات متفاوتی بیان کرده‌اند.
چگونگی متخلق شدن به اخلاق فاضله(کیمیای اخلاق)

چگونگی متخلق شدن به اخلاق فاضله(کیمیای اخلاق)

انسان چگونه خودش را به اخلاق فاضله متخلق کند و از رذایل اخلاقی دوری نماید؟ چگونه این معنا را در مرحله عمل پیاده کند؟ علمای اخلاق می‌گویند: ابتدا انسان باید حالت موجود نفس را حفظ کند و سپس به تهذیب رذایل و جبران ضررهای گذشته بپردازد.

پر بازدیدترین ها

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
حضرت موسی و شب قدر

حضرت موسی و شب قدر

خداوندا! مى‌خواهم به تو نزدیک شوم، فرمود: قرب من از آن کسى است که شب قدر بیدار شود.
رساله حقوق امام سجاد(ع)

رساله حقوق امام سجاد(ع)

اشاره: برخی محققان میراث علمی امام سجاد(ع) را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: روایات، ادعیه (به‌ویژه در صحیفه سجادیه)و رساله حقوق.
Powered by TayaCMS