نویسنده: سید علی مقدم
دعاها و زیارات وارده درباره حضرت مهدی(عج) در بین شیعیان بسیار مهم تلقی شده و مردم بسیار به آن دعاها و زیارات میپردازند. زیرا حضرت مهدی صاحب عصر و زمان و امید ما به حساب میآید. با توجه به روایات، دعا برای سلامتی حضرت صاحب الزمان بسیار سفارش شده است به طوری که گفته شده امام صادق علیه السلام در تعقیب نمازشان بسیار و بیشتر از دعا برای خویش برای امام زمان علیه السلام دعا میکردند.
با توجه به این روایت وارده، اهمیت بسیار دعا کردن برای حضرت مهدی (عج) روشن میشود. دعا برای سلامتی حضرت مهدی آثار و برکات فراوانی هم دارد. از جمله اینکه دعا برای آن حضرت باعث ازدیاد محبت آن حضرت به ما خواهد شد. ارتباط قلبی ما با حضرت زیاد میشود و از طرف دیگر دعا برای سلامتی آن حضرت موجب میشود که مردم از بلاهای طبیعی دور بمانند. دعا باعث زنده نگه داشتن یاد امام در دل ما میباشد. دعا برای فرج آن حضرت باعث گشایش در زندگیمان خواهد بود و خیلی آثار و برکات دیگری دارد که قابل شمارش نمی باشد.
در توقیع شریفی که از حضرت صاحب الزمان آمده است، حضرت میفرمایند: واکثروا الدعاء بتعجیل الفرج (برای تعجیل در فرج بسیار دعا کنید) برآوردن حاجت مومن بسیار ارزنده و مهم میباشد.امام در این جمله از ما خواسته اند تا دعا برای تعجیل فرج کنیم پس برآوردن چنین حاجتی بسیار ارزنده و برکات فراوان دارد. امام صادق علیه السلام میفرمایند: (هر کس در برآوردن حاجت برادر مسلمان خود گام بردارد و در آن جدیت کند و خداوند برآورده شدن آن حاجت را به دست او قرار دهد، خداوند تعالی برایش ثواب یک حج و یک عمره و اعتکاف دو ماه مسجد الحرام و روزه آنها را مینویسد و اگر در آن تلاش کند ولی برآورده شدن این حاجت را به دست او قرار ندهد خداوند یک حج و یک عمره برای او خواهد نوشت.در روایتی دیگر که از رسول خدا نقل شده است، حضرت محمد (ص) میفرمایند: هر کس در جهت روا ساختن حاجت برادر مومن خویش که رضای خدای در آن باشد و برای او مصلحتی در آن هست تلاش کند مثل آ ن است که خدای عزوجل را هزار سال خدمت کرده و یک چشم بر هم زدن در معصیت او نیفتاده باشد.
همه این روایات حاکی از آثار و نتایج دعا برای حضرت مهدی (عج) میباشد و اهمیت این موضوع را نشان میدهد اما همان طور که اشاره شد دعاها و زیارات بسیاری در رابطه با امام زمان وجود دارد و یا از ناحیه خود امام به دست ما رسیده است. در این مطلب تا حد توان به توضیح و بررسی بعضی از این ادعیه میپردازیم؛
دعای عهد: اللهم رب النور العظیم و رب اکرسی الرفیع ... حضرت امام صادق علیه السلام درباره دعای عهد میفرمایند: هر کس با این عهد چهل روز به درگاه خداوند دعا کند از یاران قائم ما خواهد شد و اگر قبل از ظهور حضرت مهدی بمیرد خداوند در وقت ظهور، او را از قبرش بیرون میآورد تا در خدمت آن حضرت باشد و به ازای هر کلمه هزار حسنه به او عطا کند و هزار گناه را از او محو گرداند. این دعا مستحب است هر روز صبح پس از نماز صبح خوانده شود.دعای عهد، دعای تجدید بیعت با حضرت صاحب الزمان میباشد و بر خواندن آن در روز جمعه تاکید شده است. یک دعای عهد دیگری هم داریم که این گونه شروع شده: اللهم یا اله الالهه. یا واحد- یا احد یا آخر الآخرین و یا قاهر القاهرین ...که امام باقر علیه السلام درباره آن فرموده اند: هر کس در همه عمرش یک بار این دعا را بخواند جزء بندگان نوشته خواهد شد. زمانی که حضرت مهدی ظهور کنند او را به اسم خودش و پدرش صدا زنند و نامهای را به او دهند و گویند: این نامه عهدی است که در دنیا با ما بستهای.
دعای ندبه: دعای ندبه را امام صادق علیه السلام به شیعیان زمان خویش آموختند و امر فرمودند که این دعا در اعیاد 4 گانه جمعه، فطر، غدیر و قربان خوانده شود. همچنین در زمان غیبت حضرت صاحب الزمان این دعا میتواند باعث تجدید عهد و میثاق با صاحب الزمان (عج) باشد. این دعا بیان تاریخی از حضور اولیای خدا بر روی زمین تا حضرت مهدی(عج) میباشد. صدرالاسلام همدانی در کتاب خود (تکالیف الآنام) در رابطه با فضیلت دعای ندبه گفته است: هرگاه در جایی با حضور قلب و اخلاص تمام و توجه به مضامین عالی آن خوانده شود نه تنهاعنایت و توجه امام زمان را به آن مکان جلب میکند بلکه باعث حضور حضرت در آنجا میگردد. بسیاری از اولیا با خواندن این دعا با حضرت مهدی(عج) ملاقات داشتهاند.
محدث نوری نقل میکند در کنار حرم عسکریین علیه السلام شخصی بود به نام آ قا محمد به نقل از مادرش نوری در سرداب مشغول به خواندن دعای ندبه بود که حضرت مهدی(عج) در آنجا میآیند و با او ملاقات میکنند.
زیارت آل یاسین: زیارت آل یاسین از جمله مشهورترین زیاراتی است که در توقیع حضرت صاحب الزمان (عج) به محمد حمیری گفته شده است. حضرت درباره این زیارت به محمد حمیری فرمودند: هرگاه خواستید به واسطه ما به خداوند تعالی و نیز به سوی ما توجه کرده و روی آورید پس همان گونه که خداوند فرموده است بگویید: (سلام علی آل یاسین ...) این زیارت با 22 سلام شروع میشود و با گواه گرفتن حضرت مهدی با عترت پیامبر(ص) تجدید عهد میکند.
زیارت جامعه کبیره: زیارت جامعه کبیره از جمله کاملترین زیارات میباشد که در آن میتوان تمامی ائمه (ع) را زیارت کرد. علامه مجلسی(ره) در این رابطه گفته است: در رویای صادقه امام رضا علیه السلام را زیارت کردم که مرا به خواندن این زیارت تاکید کرده است.
این زیارت از حضرت امام هادی علیه السلام نقل شده است. علامه مجلسی میگوید: در عالم مکاشفه امام زمان را دیدم و به خواندن زیارت مشغول شدم. بعد از اتمام آن، حضرت فرمودند: زیارت خوبی است.
دعای توسل به حضرت: در این باب به سه دعا اشاره میکنم: دعای توسل 1 یا فارس الحجاز ادرکنی روایت شده است که اگر این دعا را در هنگام گرفتاری و سختی در صحرا 7 بار بخوانی حضرت مهدی (عج) تو را یاری خواهد کرد. توسل دیگر: روایت شده هر کسی که گرفتاریاش شدت یابد 70 بار بگوید؛ یا الله یا محمد یا علی یا فاطمه یا صاحب الزمان ادرکنی و لاتهلکنی در کتاب علامه عراقی در داستان ملاقاسم رشتی که خدمت امام زمان رسیده بود هست که ملاقاسم دعایی را برای توسل به حضرت آموختهاند: یا محمد یا علی یا فاطمه یا صاحب الزمان ادرکنی و لاتهلکنی
دعای عبرات: اللهم انی اسالک یا راحم العبرات ... این دعای مشکل گشا از امام صادق علیه السلام روایت شده است و حضرت صاحب الزمان(عج) در رابطه با آن فرمودهاند که در هنگام امور مهم و مشکلات بزرگ، این دعا باعث رفع مشکل خواهد شد. ان شاءالله در مطلب بعدی به دیگر دعاها و زیارات وارده از ناحیه امام اشاره خواهیم کرد.