دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

سیر و سلوک در مسٍیر شرع

پروردگارت را در درون خود از روی تضرع و خوف آهسته و آرام یاد کن (برگرفته ازمبادی اخلاق در قرآن: آیت الله جوادی آملی)
سیر و سلوک در مسٍیر شرع
سیر و سلوک در مسٍیر شرع

قال الله تعالی :

واذْکر ربّک فی نفسک تضرّعاً وخیفة و دون الجهر …

(سوره اعراف/ آیه 205)

پروردگارت را در درون خود از روی تضرع و خوف آهسته و آرام یاد کن

توضیح :

سیر و سلوک در مسٍیر شرع

انسان، مدنی بالطبع است و در جامعه زندگی می کند و جامعه نیازمند قانون است و قانون باید از آسیب خطا، سهو و نسیان و عصیان مصون باشد و چنین قانونی جز از راه وحی و نبوّت تدوین نخواهد شد.

اگر تهذیب و تزکیه، بر خلاف مسیر شرع باشد، چنین ریاضتی باطل است؛ یعنی سیر و سلوک جز با انجام واجبات و مستحبّات از یک سو و ترک محرّمات و مکروهات از سوی دیگر، قابل قبول نیست و بازدهی هم ندارد چنانکه اگر جامعه‌ای هم نباشد و انسان تنها در عالم زندگی کند، باز نیازمند به وحی و نبوّت است، ولی مهمترین عمل، همان است که انسان به عبادتهای قلبی بپردازد؛
زیرا عبادتهای قالبی یعنی بدنی مانند نماز و روزه در عین لزوم، محدود است؛ اما ذکر خدا نامحدود است خدای سبحان می فرماید:

یا ایّها الّذین امنوا اذکروا الله ذکراً کثیراً[1]

تا می توانید به یاد خدا باشید.

"ذکر" هم در سوره "اعراف" مشخص شده است. در آیه ای می فرماید:

واذْکر ربّک فی نفسک تضرّعاً وخیفة[2]

و در آیه دیگر آمده است: "ادعوا ربّکم تضرّعاً وخفیة"[3] یعنی، با ترس از خدا یاد کنیدو مخفیانه و آرام خدا را بخوانید؛ دائماً نام خدا را بر لب و یاد او را در دل داشته باشید. در این صورت انسان آیینه جان خود را به سمت مخازن الهی نگه داشته و اسرار الهی بر آن می تابد. جهان، یعنی مخازن الهی لبریز از معارف و رمز و راز آفرینش است و قلب انسان به منزله آیینه شفّاف است که اگر کسی آن را گرد گیری و غبار روبی کند و بداند که آن را به کدام سمت نگه دارد، اسرار عالم در آن میتابد و انبیا (علیهم السلام) آمده اند تا آینه بودن دل و کیفیّت قرار دادن آن را به فرد و جامعه، نشان دهند.


    منبع :برگرفته از تفسیرموضوعی قرآن کریم – مبادی اخلاق در قرآن –تالیف : آیت الله جوادی آملی صص 295-296
    پی نوشت:
  • [1] .سوره احزاب، آیه 41
  • .[2] سوره اعراف، آیه 205
  • [3]. همان، آیه 55

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

پرسش و پاسخ چگونگی مقابله با فتنه‌ها

پرسش و پاسخ چگونگی مقابله با فتنه‌ها

از منظر امام علی(ع) روش‌ها و راهکارهای برخورد و مقابله با فتنه‌های زمانه چگونه باید باشد؟
پناهگاه امن خدا

پناهگاه امن خدا

از نظر قرآن، هر کسی در هر مشکل و مصیبتی قرار گرفت، باید چاره کار خویش را در ایمان به خدا بداند و به محل امن و امانی برود که همان خدا است.
پنج عنصر پیام‌رسانی در فرآیند تبلیغی معصومین (ع)

پنج عنصر پیام‌رسانی در فرآیند تبلیغی معصومین (ع)

هر مکتب و جریان فکری پیامی را داراست که بی‌شک هر مکتب یا جریان اجتماعی نیز پیامی دارد که در واقع روح تبلیغ است و فرآیند تبلیغ بدون وجود آن بی‌معنی است.
پنج ویژگی رفیق خوب

پنج ویژگی رفیق خوب

صداقت (به معنای دوستی) مرزهائی دارد که اگر این خطوط اصلی و این مرزها وجود داشت، صداقتی که آثار فراوان شرعی و برادری شرعی بر آن مترتب است، مترتب خواهد شد؛ والاّ نه.
پیامبر اکرم(ص)؛ مظهر رحمت الهی

پیامبر اکرم(ص)؛ مظهر رحمت الهی

خداوند در قرآن پیامبر اکرم(ص) را به عناوین و نام‌هایی چند ستوده و صفات بسیاری را برای او برشمرده است.

پر بازدیدترین ها

پرسش و پاسخ ویژگی‌های مشترک مدیران بخش دوم و پایانی

پرسش و پاسخ ویژگی‌های مشترک مدیران بخش دوم و پایانی

در بخش نخست پاسخ به این سؤال به ويژگی‌هایی همچون: ایمان به هدف، علم و قدرت، امانت و درستکاری و صداقت و راستی اشاره کردیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی‌ می‌گیریم.
شرایط نزول برکات آسمان و زمین

شرایط نزول برکات آسمان و زمین

در مطلب حاضربه این شبهه پاسخ داده شده که چرا جوامع غربی با وجود عدم التزام به تقوا و تقیدات شرعی، از نعمت ها و برکات فراوان برخوردارند اما کشورهای اسلامی با وجود تقوای ظاهریو عمل به احکام دینی و رعایت ارزش‌های مذهبی در رنج و مشکلات دست و پا می‌زنند.
مفهوم فلسفی عشق در تفکر سقراطی افلاطونی

مفهوم فلسفی عشق در تفکر سقراطی افلاطونی

افلاطون از آنجا که «ادراک حسی» را به عنوان پیش‌نیازی برای معرفت عقلی می‌داند و مهم‌ترین حس از حواس را «بینایی» معرفی می‌کند، لذا مسئله زیبایی و زیبایی شناسی را در شکل‌گیری هر دو مرحله از عشق ضروری بر می‌شمرد.
پرسش و پاسخ پرسش‌های مردم و پاسخ‌های امام صادق(ع) ʂ)

پرسش و پاسخ پرسش‌های مردم و پاسخ‌های امام صادق(ع) (2)

روایت شده مردی از امام صادق(ع) درباره قضا و قدر سؤال کرد؟ حضرت فرمودند: آنچه که می‌توانی انسان را به خاطر آن ملامت و مورد سرزنش قرار دهی آن عمل از ناحیه خود انسان است (و کار خدا نیست)، و آنچه که به خاطر آن نمی‌توانی انسان را ملامت و سرزنش کنی آن از ناحیه خدا (و فعل او) است.
«سفیه» کیست؟

«سفیه» کیست؟

Powered by TayaCMS