تدریس ملا فتح الله اصفهانی

شاگردان

صدها نفر از طلاب علوم دینى در جلسات درس ایشان شرکت مى کردند که بسیارى از آنان بعدها در زمره مراجع تقلید در آمدند و نامى ترین آنان عبارتند از :

آیات عظام : 1. شیخ عبدالکریم حائرى

2. سید محمد حسین بروجردى

3. سید ابوالقاسم خویى

4. سید ضیاءالدین عراقى

5. سید شهاب الدین مرعشى نجفى

6. سید عبدالهادى حسینى شیرازى

7. سید محسن طباطبایى حکیم

8. سید محمد کوه کمره اى(حجت)

9. سید محمدتقى خوانسارى

10. محمدعلى شاه آبادى.

او در سال 1295 ق. راهى نجف اشرف شد و در محضر مراجع تقلید آن زمان (آیات بزرگوار شیخ محمد حسین کاظمى و میرزا حبیب الله رشتى) حاضر شد و خود نیز مجلس درس مهمى تشکیل داد که بسیارى از دانشمندان حوزه علمیه نجف در آن شرکت مى کردند.

شیخ الشریعه در سال 1313 ق. به شوق معشوق رو به خانه معبود نهاد. او در مکه به مباحثه و گفتگو با علماى اهل سنت پرداخت به گونه اى که آنها از احاطه کامل وى به کتابهاى اهل سنت در شگفت شدند.^([3])

پس از بازگشت از حج پروانه هاى فضیلت پیرامون آن شمع شریعت گرد آمدند. در این زمان درس او از مهم ترین درسهاى نجف به شمار مى رفت که صدها نفر در آن شرکت مى کردند. این درسها عبارت بودند از :

1. دروس عالى فقه و اصول

2. رجال و درایه

3. تفسیر و علوم قرآن

4. فلسفه و کلام

5. درس خلافیات که در این درس علت اختلاف نظریات و فتواهاى فقیه بررسى مى شد. او بعلاوه خطیبى توانا بود که جمعه ها منبر مى رفت و به موعظه مى پرداخت. از دیگر امتیازات ایشان اینکه وى به تحصیل طب و ریاضیات همت گماشته و علاوه بر فرمولها و معادلات ریاضى مطالب زیادى درباره علم پزشکى آموخته بود.

گویند روزى ایشان بیمار شد و وقتى پزشک براى معالجه بر بالین او آمد شیخ الشریعه در مورد بیمارى اش از کتاب قانون بوعلى سینامطلبى گفت. پزشک تصور کرد چون شیخ نوع بیمارى خود را مى دانسته تنها همان قسمت کتاب را به خاطر سپرده است ولى در گفتگوهاى بعدى مشخص شد او بیشتر مطالب قانون را آماده در ذهن دارد.

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه