کتاب چیستی، چرایی، چگونگی غنا و موسیقی از دیدگاه فقه امامیه و اهل سنت

از مسائلی که مردم و به ویژه نسل جوان به آن مبتلا هستند، مسأله غنا و موسیقی از دیدگاه اسلام است که شاید در این دوره زمانی خاص، به مسأله ای عمومی در جامعه تبدیل شده است. از این رو یکی از موضوع هایی که به کنکاش و جست و جو نیاز دارد موسیقی است. غنا و موسیقی، از جمله موضوع هایی است که با وجود کاربرد فراوان، همیشه با شبهه ها، ابهام ها و پرسش های زیادی روبرو بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بر حساسیت این موضوع نیز افزوده شده است.

آیا موسیقی، مطلقا حرام است؟ آیا حلیت و حرمت موسیقی به شعر آن باز می گردد یا کیفیت کشیدن صدا و تحریر آن نیز در این باره نقش دارد؟ و ... ، متأسفانه شیوع غنا و موسیقی در میان مردم، مانع تفکر دقیق و بررسی علمی و فقهی بیشتر در این زمینه مهم شده و تفکر نادرست عده ای که رواج مسأله ای را دلیل بر بی عیب بودن آن می دانند، به این مسأله رونق بخشیده است.

این کتاب شامل شش بخش «کلیات»، «غنا از دیدگاه فقیهان شیعه»، «مبانی فقهی غناء»، «ماهیت غناء و مبانی فقهی آن از دیدگاه مذاهب چهارگانه»، «فلسفه تحریم غنا و موسیقی لهوی و «آلات و ابزار غنا و موسیقی و مبانی فقهی آن» است.

«غناء عبارت است از صوت مطرب و یا صوت متناسبی که به جهت تناسب اجزایش شأنیت و توانایی ایجاد طرب را در شنونده ای که از متعارف مردم باشد، داشته باشد و طرب یعنی حالت قلبی که به انسان عارض می گردد و عقل آدمی را در معرض زوال و نابودی قرار می دهد و همچون سایر مسکرات انسان را از حد تعادل طبیعی خارج می نماید.

و آواز و صدا و صوتی که این تعریف بر آن صادق و منطبق باشد غناء نیست و اگر طبق برخی از تعاریف غناء باشد، غنای لهوی و حرام نخواهد بود گرچه خواننده آن آواز دارای صوتی لطیف باشد و خوب ادا کند و بسیار زیبا بخواند و از طرف شنوندگان مورد بالاترین مراتب تشویق و تحسین قرار گیرد.

قید طرب در غناء مانند مسکر و مستی در شراب است و علت تحریم غناءهمان علت تحریم مسکرات یعنی ازاله عقل است، بنابراین طرب خفیف برای صدق غنای حرام کافی نیست، همان طور که فرح و نشاط حاصل از نوشیدن برخی نوشابه های فرح زا تا به حد مستی نرسد و نسبت به متعارف مردم، عقل را زایل ننماید، مسکر نامیده نمی شود و برای متعارف مردم است».

در بخشی با عنوان غنا از دیدگاه فقیهان امامیه می خوانیم: گروهی از فقیهان بر این عقیده اند، که غنا به معنای صوت مطرب مرجع است، مشهور فقیهان بر این باورند که «انه الصوت المشتمل علی الترجیع المطرب؛ غنا صوتی است که شامل ترجیع(تحریر و چهچهه) طرب آور باشد».

شیخ انصاری بر این عقیده است، که(صورت) حرام، آن است که از الحان و آهنگ های اهل فسق و گناه باشد، که از قرائت قرآن به آن کیفیت نهی شده است. خواه این صوت با غناء مساوی باشد و یا اعم و یا اخص. در نگاه شیخ غناء چیزی غیر از صدای لهوی نیست. از منظر شیخ انصاری هر صورتیکه کیفیتش لهوی باشد(با قطع نظر از ماده و محتوای آن) و از لحن ها و آهنگ های اهل فسق و فجور و معاصی شمرده شود، حرام است و اگر چه فرض شود، آن غنا نباشد فرضی غیر واقعی است.

جدیدترین ها در این موضوع

آیت الله حاج میرزا محمد غروی تبریزی (آیت اخلاص)

او يكي از علماي واقعي و زاهد بود و تا آخر عمر، تدريس را ترك نكرد . در سرما و گرما و با كهولت سن، راه طولاني را پياده به مدرسه طالبيه مي آمد . چند بار شاگردانش عرض كردند: «حاج آقا چرا سوار تاكسي نمي شويد؟» فرمود: «من كه توان آمدن دارم، چرا مال امام را خرج كنم؟ 4 خرداد 1394, 17:30

حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

مرحوم هسته اي اصفهاني، موقعي كه آوازه و شهرت مرحوم آيت الله شهيد شيخ فضل الله نوري در ايران منتشر شده بود، وارد تهران شد و ابتدا به دروس برخي از اساتيد مشهور تهران رفت، ولي آنان را قابل استفاده براي خود نديد و دروس آنان را قابل مقايسه با اساتيد اصفهان ندانست. 4 خرداد 1394, 17:30

مرحوم حاج عباسعلی حسینی

در این بخش سیره ی تبلیغی مرحوم حاج عباسعلی حسینی بیان شده است. 4 خرداد 1394, 17:30

حاج شیخ حسن حجتی واعظ

رحوم حجتي واعظ، سخنوري بصير، شجاع، بليغ و فصيح بود . هنوز هم بعد از چهل سال از خاموش شدن اين خورشيد درخشان شمال، در افواه و السنه مردم سخن از ملاحت و شيريني سخنان وي مي رود . 4 خرداد 1394, 17:30

امام خمینی (ره) آینه مهر و قهر

امام در طول شبانه روز حتي يك دقيقه وقت تلف شده و بدون برنامه از قبل تعيين شده نداشتند . با توجه به شرايط سني و ميزان فعاليتي كه داشتند، باز هم ساعات خاصي را در سه نوبت - هر كدام، نيم تا يك ساعت - به اهل منزل اختصاص داده بودند كه هر كدام از ما كه مايل بوديم خدمت ايشان مي رسيديم و مسائل خودمان را مطرح مي كرديم. 4 خرداد 1394, 17:30

پر بازدیدترین ها

شيخ جعفر مجتهدي(ره)1

جت الإسلام دکتر محمد هادی امینی، فرزند برومند مرحوم آیت الله علامه امینی صاحب کتاب نفیس «الغدیر» نقل کردند:در سال 1349 هـ ش پس از وفات مرحوم پدرم علامه امینی، به خاطر تألیف و نشر کتابی به نام «قهرمان فخر» که در آن مطالبی بر ضد حزب بعث درج شده بود؛ دولت عراق تصمیم به جلب و محاکمه من گرفت.لذا مجبور به ترک نجف اشرف و عازم ایران شدم و در تهران اقامت گزیدم. 25 تیر 1393, 6:35

شيخ جعفر مجتهدي(ره)10

زمانی که آقای مجتهدی در قم بسر می بردند، دهه اول ماه محرم در منزلشان مراسم سوگواری و عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) برپا بود، یک روز عاشورا که در خدمتشان بودیم و بیرون اتاق در حیاط، مراسم عزاداری برقرار بود، یکمرتبه حالشان دگرگون شد و شروع به بیان صحنه ای از روز عاشورا نمودند و به طوری آن را مجسم کردند که هر روز عاشورا آن صحنه در نظرم آمده و هرگز آن را فراموش نمی کنم. 25 تیر 1393, 3:11

شيخ جعفر مجتهدي(ره)8

جناب مجتهدی در مورد عظمت معنوی جناب حافظ برای استاد مجاهدی نقل کرده اند :روزی مأمور شدم تا به اصفهان رفته و به مدت یک هفته مرکب یکی از روضه خوان های اهل بیت را تر و خشک کنم! ایشان می فرمودند:بعد از اتمام ماموریت ، از خانه که بیرون آمدم، مأموریت دیگری به من محول شد که بایستی به شیراز می رفتم. وقتی به دروازه قرآن شیراز رسیدم، نوری مرا تا حافظیه همراهی کرد. 25 تیر 1393, 5:24

شيخ جعفر مجتهدي (ره) 9

روزی در فصل زمستان هنگام خروج از منزل از شدت سرما دو عبا بر دوش انداختم در بین راه به سیدی از دوستان برخورد نموده و پس از اینکه مقداری از مسیر را با ایشان طی کردم متوجه شدم که از سرما بخود می لرزد، فوراً یکی از آن دو عبا را که بر دوشم بود و تازه تهیه کرده بودم به ایشان دادم. 25 تیر 1393, 5:19

شيخ جعفر مجتهدي(ره)3

انه اجدادی مرحوم حجت الاسلام برقعی محل آمد و شد علمای ربانی و دوستان آل الله در قم بود و خود ایشان نیز در اقامه عزاداری برای سالار شهیدان سعی بلیغی داشتند و معمولاً در دهه اول محرم هر سال پر رونق ترین مجالس عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) در منزل ایشان برگزار می شد و مورد عنایت طبقات مختلف مردم بود زیرا قدمت یکصد ساله داشت و نذورات بسیاری که هر سال در اختیار این بیت قرار می گرفت حاکی از نتایجی بود که مردم متدین قم و دیگر شهرها از توسلات خود در آنجا می گرفتند. 25 تیر 1393, 6:23

نظر خود را بنویسید!

در حال حاضر هیچ نظری برای این مقاله وجود ندارد.

برای درج نظر خود درباره کتاب چیستی، چرایی، چگونگی غنا و موسیقی از دیدگاه فقه امامیه و اهل سنت فیلدهای زیر را پر کنید.