دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

فتنه و مصادیق آن (۱) (پرسش و پاسخ)

بر اساس آموزه‌های وحیانی مفهوم فتنه را توضیح داده و مصادیق آن را نیز بیان کنید؟
فتنه و مصادیق آن (۱) (پرسش و پاسخ)
فتنه و مصادیق آن (۱) (پرسش و پاسخ)

پرسش:

بر اساس آموزه‌های وحیانی مفهوم فتنه را توضیح داده و مصادیق آن را نیز بیان کنید؟

مفهوم شناسی فتنه

فتنه در معانی چندی به كار رفته است كه از جمله آنها بلايا، شكنجه و آشوب و اخلال در نظم اجتماعی است. قرآن به مسئله فتنه از جهات مختلفی پرداخته است؛ زيرا ارتباط تنگاتنگی با مسئله امنيت و آرامش فردی و اجتماعی شخص و جامعه دارد و می‌تواند تأثيرات شگرفی در امر فلسفه آفرينش به جا گذارد؛ چون هدف آفرينش، تعالی انسان و تقرب به خداوند است كه فتنه می‌تواند مانع اين حركت كمالی شود.

فتنه در اصل به معنای قراردادن طلا و زر در آتش برای به دست آوردن خالصی آن است. از اين رو می‌توان گفت با فتنه سره از ناسره، حق از باطل، خوب از بد و زشت از زيبا شناخته و جدا می‌شود.

اين واژه در فرهنگ قرآنی در معانی چندی به كار رفته است كه از آن جمله می‌توان به معنای امتحان، آزمون، عذاب و شكنجه، سوختن با آتش، بليه، سختی، اضلال (مفردات الفاظ قرآن كريم، راغب اصفهانی، ص623) شرك، بازداشتن از دين (مجمع البيان، علامه طبرسی، ج1 و 2، صص511 و 513)، آشوب و اخلال در امور دين (تفسير التحرير و التنوير، طاهر بن عاشور، ج4، جزء6، ص276) ‌اشاره كرد.

اين در حالی است كه برخی از محققان دانش زبان شناسی بر اين باورند كه اصل در ماده فتن، چيزی است كه موجب اختلاف و هرج و مرج همراه با اضطراب می‌شود و اموال، اولاد و كفر در قرآن از مصاديق بارز آن است. (التحقيق، مصطفوی، ج9، صص23 تا 25 ذيل واژه فتن)

براين اساس می‌توان گفت كه فتنه در فرهنگ قرآنی به هر چيزی كه موجب آشوب و اخلال در نظم شخصی و عمومی‌ شود و موجبات اضطراب و تشويش را فراهم آورد و امنيت و آرامش را سلب كند، گفته می‌شود. از اين رو شكنجه و عذاب، يا بلايای طبيعی، آشوب های اجتماعی، جنگ و شورش و مانند آن به عنوان فتنه در قرآن معرفی شده است؛ زيرا هر يك از اين علل و عوامل موجب می‌شود تا امنيت و آرامش از شخص و جامعه سلب شود. اين كه كفر و شرك فتنه معرفی می‌شود از آن روست كه آرامش و امنيت را از شخص سلب می‌كند و او در آخرت نيز گرفتار فقدان آرامش و آسايش شده و ترس و خوف دايمی ‌را به جان می‌خرد. فرزندان يا اموال نيز چنين وضعيتی را برای شخص به ارمغان می‌آورند و آرامش را از او سلب می‌كنند. فتنه در فرهنگ قرآنی، با همه گستردگی معنايی‌اش ناظر به اموری است كه آرامش و امنيت را از انسان سلب كرده و اخلال در نظم عمومی ‌و نظام احسن ايجاد می‌كند و زندگی را از حالت عادی و طبيعی‌اش بيرون می‌برد. از اين رو آشوب‌ها و اغتشاشات اجتماعی را می‌توان يكی از مهم‌ترين مصاديق فتنه دانست؛ زيرا آشوب و اغتشاش، نظم اجتماعی را از ميان می‌برد و آرامش و امنيت را از جامعه سلب می‌كند و بحران‌های متعدد را درپی می‌آورد.

روزنامه کیهان

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

خطبه 236 نهج البلاغه : ياد مشكلات هجرت

خطبه 236 نهج البلاغه موضوع "ياد مشكلات هجرت" را مطرح می کند.
No image

خطبه 237 نهج البلاغه : سفارش به نيكوكارى

خطبه 237 نهج البلاغه موضوع "سفارش به نيكوكارى" را بررسی می کند.
No image

خطبه 238 نهج البلاغه بخش 1 : وصف شاميان

خطبه 238 نهج البلاغه بخش 1 موضوع "وصف شاميان" را مطرح می کند.
No image

خطبه 240 نهج البلاغه : نكوهش از موضع گيرى‏ هاى نارواى عثمان

خطبه 240 نهج البلاغه موضوع "نكوهش از موضع گيرى‏ هاى نارواى عثمان" را بررسی می کند.
No image

خطبه 241 نهج البلاغه : تشويق براى جهاد

خطبه 241 نهج البلاغه به موضوع "تشويق براى جهاد" می پردازد.

پر بازدیدترین ها

No image

خطبه 228 نهج البلاغه : ويژگى‏ هاى سلمان فارسى

خطبه 228 نهج البلاغه موضوع "ويژگى‏ هاى سلمان فارسى" را مطرح می کند.
No image

خطبه 27 نهج البلاغه بخش 3 : مظلوميّت امام عليه السّلام، و علل شكست كوفيان

خطبه 27 نهج البلاغه بخش 3 به تشریح موضوع "مظلوميّت امام عليه السّلام، و علل شكست كوفيان" می پردازد.
No image

حکمت 139 نهج البلاغه : علمى، اخلاقى، اعتقادى

موضوع حکمت 139 نهج البلاغه درباره "علمى، اخلاقى، اعتقادى" است.
No image

حکمت 289 نهج البلاغه : ضرورت عبرت گرفتن

حکمت 289 نهج البلاغه به موضوع "ضرورت عبرت گرفتن" می پردازد.
Powered by TayaCMS