دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

«علیرضا صدیقی» پژوهشگر ادبی: آموزه‌های قرآن در سرتاسر کتاب منطق‌الطیر مشهود است

No image
«علیرضا صدیقی» پژوهشگر ادبی: آموزه‌های قرآن در سرتاسر کتاب منطق‌الطیر مشهود است گروه ادب: عطار در نامگذاری کتاب منطق‌الطیر از آیه 16 سوره نمل متأثر بوده است و در سرتاسر این کتاب ردپای کتاب الهی را می‌توان مشاهده کرد.


«علیرضا صدیقی» عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این مطلب گفت: به نظر می‌رسد که در نامگذاری این کتاب، عطار از آیه 16 سوره نمل متأثر بوده است و در سرتاسر این کتاب ردپای مفاهیم قرآنی را می‌توان مشاهده کرد.
این پژوهشگر درباره اینکه چرا عطار پرندگان را شخصیت کتاب خود قرار داده است، اظهار کرد: پیش از منطق‌الطیر نیز کتاب‌هایی در تاریخ ادبیات سراغ داریم که شخصیت آن‌ها پرندگان هستند که رساله‌الطیر ابن‌سینا یکی از آن‌هاست.
جستجوی‌ارتباط‌پرنده‌و‌روح‌انسانی‌درباور‌عرب‌جاهلی
به گفته دکتر فروزانفر سابقه این موضوع یعنی ارتباط پرنده و روح انسانی را در باورهای عرب جاهلی باید جستجو کرد و البته این بدان معنا نیست که عطار در این کتاب از باورهای عرب گرته‌برداری کرده است.

او در ادامه افزود: به گفته دکتر فروزانفر، سابقه این موضوع یعنی ارتباط پرنده و روح انسانی را در باورهای عرب جاهلی باید جست‌وجو کرد و البته این بدان معنا نیست که عطار در این کتاب از باورهای عرب گرته‌برداری کرده است.
این پژوهشگر همچنین درباره داستان‌پردازی این کتاب تصریح کرد: منطق‌الطیر برپایه داستان در داستان سروده شده است و داستان اصلی آن تجمع مرغان برای حرکت به قله قاف است که حکایت‌های فرعی دیگری نیز در ادامه آن آورده شده که شاخص‌ترین آن داستان «شیخ صنعان» است.
صدیقی مضمون اصلی منطق‌الطیر را تلاش پرندگان برای رسیدن به کوه قاف دانست و افزود: در باور پیشینیان این کوه بلندترین نقطه زمین است و در داستان عطار قرار است که سالکان راه حق یعنی پرندگان با تحمل سختی‌ها خود را به آن برسانند که این امر در واقع تمایل به فاصله گرفتن از من اولیه پرندگان است.
پرندگان‌شخصیت‌داستان‌رساله‌الطیر‌ابن‌سینا
پیش از منطق‌الطیر نیز کتاب‌هایی در تاریخ ادبیات سراغ داریم که شخصیت آن‌ها پرندگان هستند که رساله‌الطیر ابن‌سینا یکی از آن‌هاست.

این نویسنده در ادامه گفت: هفت وادی نماد هفت مقامی است که برخی تعداد آن‌ها را بیشتر از این می‌دانند و در این داستان قرار است پرندگان با طی هفت مرحله که از طلب شروع و به فنا ختم می‌شود، مراحل سلوک الی‌الله را طی کنند و به‌این مناسبت برخی سیمرغ را نماد حضرت حق گرفته‌اند.
او همچنین اظهار کرد: دکتر تقی پورنامداریان در کتاب ارزشمند «دیدار با سیمرغ»، سیمرغ را نمادی از جبرئیل یا «رب شخصی» گرفته‌است.
او در ادامه رسیدن پرندگان به درگاه سیمرغ و حرکت آنان به سمت کوه قاف را نوعی تبدیل کثرت به وحدت دانست و در مورد انتخاب هدهد به عنوان هادی گفت: برخی پژوهشگران انتخاب هدهد به وسیل قرعه‌کشی را مناسب ندانستند؛ چرا که این با روح تعبد مریدان با مراد سازگاری ندارد. با این‌حال پرندگان هدهد را به عنوان راهنمای خود انتخاب می‌کنند و در این انتخاب عطار به چندین جنبه توجه داشته که آب‌شناس بودن هدهد یکی از آن‌هاست.
این پژوهشگر در پایان گفت: در این داستان هدهد پرندگان را از وجود سیمرغ آگاه می‌کند؛ پرندگانی که هم خواهان سیمرغ‌اند و هم اسیر خواسته‌های درون خود و در این میان هدهد ناچار است که با تک‌تک آن‌ها به گفت‌وگو بنشیند و برای هرکدام راهکارهایی برای رهایی از خود و گام برداشتن به سوی تعالی پیشنهاد کند.
منبع: خبرگزاری قرآنی

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

روش‌هاي نهادينه كردن معاد در تربیت دینی

روش‌هاي نهادينه كردن معاد در تربیت دینی

هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی روش تربیتی مبتنی بر محبت، در آموزه‌های دو دین بزرگ اسلام و مسیحیت است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تطبیقی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که...
روش‌های تربیتی و تبلیغی حضرت ابراهیم (ع) در قرآن

روش‌های تربیتی و تبلیغی حضرت ابراهیم (ع) در قرآن

برای ترویج یک پیام و رسالت، نیاز به راه‌های تبلیغی مؤثر و متناسب با مضمون آن پیام و برای ساختن افراد یک جامعه نیاز به روش‌های ناب و کارساز تربیتی.
تقدم ‌‌تزکیه ‌‌بر ‌‌تعلیم

تقدم ‌‌تزکیه ‌‌بر ‌‌تعلیم

تزکیه ‌‌و ‌‌تعلیم ‌‌از ‌‌مفاهیم ‌‌کلیدی ‌‌در ‌‌تعلیم‌ ‌تربیت ‌‌اسلامی ‌‌هستند ‌‌و ‌‌واژگان ‌‌اصیلی ‌‌چون ‌‌مربی ‌‌و ‌‌معلم ‌‌بر ‌‌پایه ‌‌این ‌‌دو ‌‌مفهوم ‌‌اساسی ‌‌معانی ‌‌خود ‌‌را ‌‌باز می‌یابند.‌‌ ‌‌هدف ‌‌از ‌‌پژوهش ‌‌حاضر، ‌‌روشن‌سازی ‌‌تقدم ‌‌تزکیه ‌‌بر ‌‌تعلیم، ‌‌بیان ‌‌برخی ‌‌ویژگی‌‌های ‌‌مربی ‌‌و ‌‌تفاوت‌‌های ‌‌آن ‌‌با ‌‌معلم ‌‌و ‌‌مشخص ‌‌کردن ‌‌انواع ‌‌ویژگی‌‌های ‌‌مربی ‌‌و ‌‌معلم ‌‌بر ‌‌اساس...
بیدارکردن متربی برای نماز از منظر فقه تربیتی

بیدارکردن متربی برای نماز از منظر فقه تربیتی

تربیت اسلامی ساحات مختلفی دارد که تربیت عبادی یکی از مهم‌ترین این ساحات است. یکی از مسائلی که کمابیش والدین و مربیان با آن در فرزند‌پروری مواجه هستند؛ حکمِ شرعیِ بیدار کردنِ فرزندان و متربیان برای نماز است.
بررسی تطبیقی روش تربیتی مبتنی بر محبت در آموزه‌های اسلام و مسیحیت

بررسی تطبیقی روش تربیتی مبتنی بر محبت در آموزه‌های اسلام و مسیحیت

هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی روش تربیتی مبتنی بر محبت، در آموزه‌های دو دین بزرگ اسلام و مسیحیت است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تطبیقی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که

پر بازدیدترین ها

بررسي تطبيقي موانع مؤثر بر ازدواج پايدار  از منظر روان‌شناسي اسلامي و انسان‌گرايي

بررسي تطبيقي موانع مؤثر بر ازدواج پايدار از منظر روان‌شناسي اسلامي و انسان‌گرايي

هدف از اين مقاله تحليلي در درجه نخست، تبيين فلسفه ازدواج، آسيب‌هاي حاصل از موانع ازدواج و تشكيل خانواده پايدار و در درجه دوم تحلیل این آسیب‌ها از ابعاد زيست‌شناختي، روان‌شناختي و جامعه‌شناختي است و درنهایت به ارائه راهکارهایی کاربردی برای رفع آنها از منظر روان‌شناسي اسلامي و انسان‌گرایان پرداخته است.
بررسی نقش الگوی تربیتی والدین در تربیت دینی فرزندان

بررسی نقش الگوی تربیتی والدین در تربیت دینی فرزندان

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش الگوی تربیتی والدین در تربیت دینی فرزندان است. روش پژوهش در محدوده روش‌های توصیفی - پیمایشی و نوع تحقیق، کاربردی است.
بررسی شیوه‌های کاربردی‌سازی امر به معروف و نهی از منکر در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان

بررسی شیوه‌های کاربردی‌سازی امر به معروف و نهی از منکر در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان

هدف این پژوهش، بررسی شیوه‌های مستقیم(کلامی) و غیرمستقیم (غیرکلامی) کاربردی‌سازی امر به معروف و نهی از منکر در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان است تا بتوان از این طریق آنان را در مقابل تهاجمات فرهنگی و اعتقادی مصون نگه داشت.
چالش عمده در تربیت الگویی (تقلید کورکورانه)  و راه برون‏‌رفت از آن

چالش عمده در تربیت الگویی (تقلید کورکورانه) و راه برون‏‌رفت از آن

این مقاله ضمن تبیین تربیت الگویی، چالش عمدۀ آن را در دور ماندن از فرهنگ تحقیق و تفکّر و در نهایت روی آوردن به مسئله مریدپروری جستجو کرده و راه برون‌رفت از این چالش را در ترویج الگوی تربیت عقلانی دانسته است.
اسوه‌های قرآنی و شیوه‌های تبلیغی آنان

اسوه‌های قرآنی و شیوه‌های تبلیغی آنان

پژوهش پیش‌رو، بیشتر حول محور شیوه ‏هاى تبلیغى اسوه‏‌هاى قرآنى است، در مطالعه سیره هر اسوه قرآنى به شیوه‏اى برجسته‌تر یا وجهى بارزتر برمى‏‌خوریم كه شایسته توجه و دوراندیشی بیشتری است؛
Powered by TayaCMS