دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تالیفات آیت الله سید محمد صادق بحرالعلوم

No image
تالیفات آیت الله سید محمد صادق بحرالعلوم

تألیفات

آیت الله محمدصادق، جایگاه بلندى در محافل علمى عراق داشت و در امر تألیف، تحقیق،([20]) تعلیق([21]) و تقدیم([22])کتب، بسیار کوشا بود به طورى که کمتر کسى را مى توان با او مقایسه کرد. شیخ آقا بزرگ تهرانى درباره او مى نویسد:

«او به مطالعه کتاب در موضوعات مختلف، علاقه زیادى داشت و به جمع آورى کتاب، عشق مى ورزید. وى از دوستان و یاران ما بلکه، دوست داشتنى ترین، باوفاترین و نزدیک ترین عزیزان ما مى باشد. مدّت زیادى است با او معاشرت و مراوده دارم و جایگاه علمى او براى من محرز شده است و مى دانم به درجات عالى از فضل و بزرگى رسیده است.»([23])

بسیارى از مؤلّفان و محقّقان عراق از خرمن معلومات انبوه و کتابخانه ارزشمند بحرالعلوم، استفاده کرده اند. وى بیش تر وقت خود را به مطالعه، تألیف و جوابگویى به پرسش مؤلفان مى گذراند که حاصل این زحمات، تألیف بیش از ده جلد کتاب در موضوعات مختلف و تصحیح و احیاى ده ها جلد کتاب از منابع شیعه است. همچنین وى با مطبوعات عراق ارتباط علمى داشت و برخى از آثارش را در آن جا منتشر کرد، آثار علمى وى را مى توان به چهار بخش تقسیم کرد:

الف: تألیفات، که عبارتند از:

1 ـ دلیل القضاء الشرعى، اصوله و فروعه([24])این کتاب در 6 جلد تألیف گردیده که 3 جلد آن توسّط مکتبة الحیدریّه در سال 1378هـ .ق. در نجف اشرف به چاپ رسید و 3 جلد دیگر آن به صورت خطّى در کتابخانه وى موجود است. موضوع کتاب، تاریخ پیدایش قضاوت و تکامل آن در طول دوران خلافت اسلامى تا زمان مؤلف، است. وى در بخشى از کتاب، ابتدا فتاواى مذاهب اسلامى در باب قضاوت را ذکر کرده و سپس به بررسى و تحلیل آن پرداخته است.

2 ـ المجموع الرّائق خطّى، 500 ورق و دربردارنده مطالبى گوناگون به نظم و نثر.([25])

3 ـ السلاسل الذَّهبیه([26]) خطّى، شامل 500 صفحه این کتاب شبیه کشکول است و شامل فوائد ادبى، تاریخى، رجالى و... به نظم و نثر است. سید محسن امین اجازه روایى خود را براى آیت الله سید محمدصادق بحرالعلوم، پشت جلد این کتاب نوشته است.

4 ـ الأجازات موسوم به سلاسل الروایات و طرق الأجازات، خطّى.([27])

5 ـ شذور الذّهبیّه خطّى.([28])

6 ـ الدّرر البهّیه فى علماء الأمامیّه من القرن الحادى عشر الى الرابع عشر خطّى.([29])

7 ـ الصکوک الشّرعیه (اسناد و مدارک شرعیه). خطّى، شامل تمام احکامى که در مدّت قضاوت صادر کرده و به تأیید دادگاه استیناف شرعى عراق رسیده است.([30])

8 ـ اجازاتى خطّى، شامل مجموع اجازه نامه هایى که از طرف علما برایش نوشته شده است.

9 ـ اللاّلى المنظومه خطّى، کتابى است شبیه کشکول و دربردارنده مطالب مختلف ادبى، علمى، اجتماعى و... مى باشد.

10 ـ اللّؤلؤ المنظوم فى نسب بحرالعلوم خطّى، کتابى است به نظم که آیت الله بحرالعلوم نسب خود را به صورت شعر بیان کرده است.

11 ـ قرظة کبار ادباء النجف والکربل خطّى.

12 ـ دیوان شعر خطّى.([31])

13 ـ الرحلة الى سوریا و لبنان خطّى.([32])

ب: کتبى که توسط ایشان تصحیح و مقابله شده است:

1 ـ امالى، شیخ طوسى، 2جلد، چاپ نجف، 1945 م.

2 ـ انساب القبایل العراقیه و غیرها، محمدمهدى قزوینى.

3 ـ عمدة الطالب فى انساب آل ابى طالب، چاپ نجف، 1961 م.

4 ـ غایة الاختصار فى بیوتات العلویة المحفوظة من الغبار، چاپ نجف، 1963 م.

5 ـ البلدان، یعقوبى، چاپ نجف، 1957 م.

6 ـ فرق الشیعه، نوبختى، چاپ نجف، 1959م.

7 ـ تاریخ کوفه، براقعى، چاپ نجف، 1968 م.

8 ـ فهرست، شیخ طوسى، چاپ نجف، 1961م.

9 ـ تاریخ یعقوبى، چاپ نجف، 1946 م.

10 ـ کفایة الطالب، چاپ نجف، گنجى، 1356هـ .ق.

11 ـ تحف العقول، چاپ نجف، 1963 م.

12 ـ تذکرة الخواص، چاپ نجف، سبط ابن جوزى، 1964 م.

13 ـ الحجة على الذاهب لتکفیر ابى طالب، فخر بن معد.

14 ـ دیوان شیخ الابطح ابى طالب، چاپ نجف، 1956 م.

15 ـ رجال خاقانى، چاپ نجف، 1968.

16 ـ رجال بحرالعلوم، چاپ نجف، 1967 م.

17 ـ رجال شیخ طوسى، چاپ نجف، 1961 م.

18 ـ رجال حلّى، چاپ نجف، 1961 م.

19 ـ علل الشرایع، ابن بابویه قمى، چاپ نجف، 1966 م.

20 ـ سرسلسلة العلویه، چاپ نجف، 1963 م.

21 ـ شذور العقود فى ذکر النقود، مقریزى، 1356هـ .ق.

22 ـ معالم العلما، ابن شهرآشوب.([33])

ج: کتبى که توسّط ایشان حاشیه نویسى شده است، عبارتند از:

1 ـ حاشیه بر فرائد الاصول.

2 ـ حاشیه بر کفایه.

3 ـ حاشیه بر مکاسب.

4 ـ حاشیه بر کشف الظنون.

5 ـ الکوکب السماویّه فى شرح القصیدة الفرزدقیّه.([34])

د: کتابهایى که توسّط ایشان مقدّمه نگارى شده است:

1 ـ الجبال و الأمکنة و المیاة، زمخشرى، چاپ نجف، 1962 م.

2 ـ الدرجات الرّفیعه فى طبقات الشیعه، سیّد على خان، چاپ نجف، 1962 م.

3 ـ مجموعه ورّام، چاپ نجف، 1964 م.

4 ـ المحاسن، محمّد بن خالد، برقى، چاپ نجف، 1964 م.

5 ـ نزهة الناظر، چاپ نجف، 1356هـ .ق.([35])

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

رذایل اخلاقی

No image

عيب پوشى

پوشاندن عيوب ديگران من اءشرف اءعمال الكريم، غفلته عما يعلم. از كارهاى شرافتمندانه مرد كريم آن است كه از آن چه كه مى داند خود را به غفلت مى زند (و عيب ديگران را ناديده مى پندارد).
No image

صله رحم در نهج البلاغه

غريب حقيقى رب بعيد اءقرب من قريب، و قريب اءبعد من بعيد. و الغريب من لم يكن له حبيب. بسا دورى كه از هر نزديكى نزديك تر است و بسا نزديكى كه از هر دورى از آدمى دورتر است، غريب كسى است كه دوستى نداشته باشد.
امانت دارى و رازپوشى

امانت دارى و رازپوشى

سرزنش على (ع) به اصحابش و هو يلوم اءصحابه: قد ترون عهودالله منقوضة فلا تغضبون، و اءنتم لنقض ذمم آبائكم تاءنفون. در سرزنش اصحاب خود مى فرمايد: پيمان هاى خدا را شكسته مى بينيد و به خشم نمى آييد، در حالى كه شكسته شدن پيمان هاى پدرانتان را عار مى دانيد و ناراحت مى شويد.
No image

دعا در نهج البلاغه

(به فرزندش امام حسن عليه السلام فرمود): در سؤال (حاجت) از پروردگارت اخلاص داشته باش؛ زيرا بخشش و محروم ساختن در دست اوست.

پر بازدیدترین ها

دعا و نیایش در نهج البلاغه

دعا و نیایش در نهج البلاغه

دعا وسیله ای است که تمام خلایق، خصوصاً انسانها از آن بیگانه نیستند و همیشه بدان توجه دارند و با زبان حال و قال از آن استفاده می کنند هر چند که واژه ای به نام دعا در میانشان مطرح نباشد چون هر کلمه و کلامی که از استمداد و ایجاد رابطه به خدا حکایت نماید دعاست
 خداشناسی در نهج البلاغه

خداشناسی در نهج البلاغه

پیشوایان دینی، همواره ما را از اندیشیدن در ذات خداوند بزرگ منع کرده اند؛ چرا که عظمت بی پایان حضرت حق، فراتر از آن است که عقل محدود و نارسای بشری به درک و شناخت او دست یابد. در بخشی از کلام امام علی علیه السلام آمده است: «اگر وهم و خیال انسان ها، بخواهد برای درک اندازه قدرت خدا تلاش کند و افکار بلند و دور از وسوسه های دانشمندان، بخواهد ژرفای غیب ملکوتش را در نوردد و قلب های سراسر عشق عاشقان، برای درک کیفیّت صفات او کوشش نماید .
 فرازی از خطبه های نهج البلاغه در باب توحید

فرازی از خطبه های نهج البلاغه در باب توحید

هر چه به ذات شناخته باشد ساخته است و هرچه به خود بر پا نباشد ديگرى اش پرداخته. سازنده است نه با به كار بردن افزار. هر چيز را به اندازه پديد آرد، نه با انديشيدن در كيفيت و مقدار. بى نياز است بى آنكه از چيزى سود برد. با زمان ها همراه نيست و دست افزارها او را يارى ندهد.
چگونگی و مراحل آفرینش جهان در قرآن و نهج البلاغه

چگونگی و مراحل آفرینش جهان در قرآن و نهج البلاغه

پژوهش حاضر با عنوان چگونگی و مراحل آفرینش جهان، در پی آن است که آیات آفرینش جهان را در تفاسیر معاصر شیعه (المیزان و نمونه ) مورد بررسی قرار داده و در میان آنها حقایق ناب قرآنی را در زمینه های مبدا خلقت جهان، دوره های آفرینش وغیره روشن و آشکار سازد. برای این منظور مقدمه به تبین و پیشینۀ موضوع اختصاص یافته است و در قسمت­های بعد برخی از واژگان مفهوم شناسی شده و دیدگاه علامه طباطبایی و آیت ا... مکارم در پیدایش جهان تبیین شده است.
براهین وجودشناختی و جهان شناختی در نهج البلاغه

براهین وجودشناختی و جهان شناختی در نهج البلاغه

گویی اندیشمندان شرق و غرب، در این راه به مسابقه پرداخته اند، تا دقیق ترین و صحیح ترین و استوارترین برهان وجود شناختی را عرضه کنند. غربی ها در این راه به اعتراف خودشان شکست خورده و علی الظاهر به بن بست رسیده اند.
Powered by TayaCMS