دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تالیفات آیت الله سید محمد صادق بحرالعلوم

No image
تالیفات آیت الله سید محمد صادق بحرالعلوم

تألیفات

آیت الله محمدصادق، جایگاه بلندى در محافل علمى عراق داشت و در امر تألیف، تحقیق،([20]) تعلیق([21]) و تقدیم([22])کتب، بسیار کوشا بود به طورى که کمتر کسى را مى توان با او مقایسه کرد. شیخ آقا بزرگ تهرانى درباره او مى نویسد:

«او به مطالعه کتاب در موضوعات مختلف، علاقه زیادى داشت و به جمع آورى کتاب، عشق مى ورزید. وى از دوستان و یاران ما بلکه، دوست داشتنى ترین، باوفاترین و نزدیک ترین عزیزان ما مى باشد. مدّت زیادى است با او معاشرت و مراوده دارم و جایگاه علمى او براى من محرز شده است و مى دانم به درجات عالى از فضل و بزرگى رسیده است.»([23])

بسیارى از مؤلّفان و محقّقان عراق از خرمن معلومات انبوه و کتابخانه ارزشمند بحرالعلوم، استفاده کرده اند. وى بیش تر وقت خود را به مطالعه، تألیف و جوابگویى به پرسش مؤلفان مى گذراند که حاصل این زحمات، تألیف بیش از ده جلد کتاب در موضوعات مختلف و تصحیح و احیاى ده ها جلد کتاب از منابع شیعه است. همچنین وى با مطبوعات عراق ارتباط علمى داشت و برخى از آثارش را در آن جا منتشر کرد، آثار علمى وى را مى توان به چهار بخش تقسیم کرد:

الف: تألیفات، که عبارتند از:

1 ـ دلیل القضاء الشرعى، اصوله و فروعه([24])این کتاب در 6 جلد تألیف گردیده که 3 جلد آن توسّط مکتبة الحیدریّه در سال 1378هـ .ق. در نجف اشرف به چاپ رسید و 3 جلد دیگر آن به صورت خطّى در کتابخانه وى موجود است. موضوع کتاب، تاریخ پیدایش قضاوت و تکامل آن در طول دوران خلافت اسلامى تا زمان مؤلف، است. وى در بخشى از کتاب، ابتدا فتاواى مذاهب اسلامى در باب قضاوت را ذکر کرده و سپس به بررسى و تحلیل آن پرداخته است.

2 ـ المجموع الرّائق خطّى، 500 ورق و دربردارنده مطالبى گوناگون به نظم و نثر.([25])

3 ـ السلاسل الذَّهبیه([26]) خطّى، شامل 500 صفحه این کتاب شبیه کشکول است و شامل فوائد ادبى، تاریخى، رجالى و... به نظم و نثر است. سید محسن امین اجازه روایى خود را براى آیت الله سید محمدصادق بحرالعلوم، پشت جلد این کتاب نوشته است.

4 ـ الأجازات موسوم به سلاسل الروایات و طرق الأجازات، خطّى.([27])

5 ـ شذور الذّهبیّه خطّى.([28])

6 ـ الدّرر البهّیه فى علماء الأمامیّه من القرن الحادى عشر الى الرابع عشر خطّى.([29])

7 ـ الصکوک الشّرعیه (اسناد و مدارک شرعیه). خطّى، شامل تمام احکامى که در مدّت قضاوت صادر کرده و به تأیید دادگاه استیناف شرعى عراق رسیده است.([30])

8 ـ اجازاتى خطّى، شامل مجموع اجازه نامه هایى که از طرف علما برایش نوشته شده است.

9 ـ اللاّلى المنظومه خطّى، کتابى است شبیه کشکول و دربردارنده مطالب مختلف ادبى، علمى، اجتماعى و... مى باشد.

10 ـ اللّؤلؤ المنظوم فى نسب بحرالعلوم خطّى، کتابى است به نظم که آیت الله بحرالعلوم نسب خود را به صورت شعر بیان کرده است.

11 ـ قرظة کبار ادباء النجف والکربل خطّى.

12 ـ دیوان شعر خطّى.([31])

13 ـ الرحلة الى سوریا و لبنان خطّى.([32])

ب: کتبى که توسط ایشان تصحیح و مقابله شده است:

1 ـ امالى، شیخ طوسى، 2جلد، چاپ نجف، 1945 م.

2 ـ انساب القبایل العراقیه و غیرها، محمدمهدى قزوینى.

3 ـ عمدة الطالب فى انساب آل ابى طالب، چاپ نجف، 1961 م.

4 ـ غایة الاختصار فى بیوتات العلویة المحفوظة من الغبار، چاپ نجف، 1963 م.

5 ـ البلدان، یعقوبى، چاپ نجف، 1957 م.

6 ـ فرق الشیعه، نوبختى، چاپ نجف، 1959م.

7 ـ تاریخ کوفه، براقعى، چاپ نجف، 1968 م.

8 ـ فهرست، شیخ طوسى، چاپ نجف، 1961م.

9 ـ تاریخ یعقوبى، چاپ نجف، 1946 م.

10 ـ کفایة الطالب، چاپ نجف، گنجى، 1356هـ .ق.

11 ـ تحف العقول، چاپ نجف، 1963 م.

12 ـ تذکرة الخواص، چاپ نجف، سبط ابن جوزى، 1964 م.

13 ـ الحجة على الذاهب لتکفیر ابى طالب، فخر بن معد.

14 ـ دیوان شیخ الابطح ابى طالب، چاپ نجف، 1956 م.

15 ـ رجال خاقانى، چاپ نجف، 1968.

16 ـ رجال بحرالعلوم، چاپ نجف، 1967 م.

17 ـ رجال شیخ طوسى، چاپ نجف، 1961 م.

18 ـ رجال حلّى، چاپ نجف، 1961 م.

19 ـ علل الشرایع، ابن بابویه قمى، چاپ نجف، 1966 م.

20 ـ سرسلسلة العلویه، چاپ نجف، 1963 م.

21 ـ شذور العقود فى ذکر النقود، مقریزى، 1356هـ .ق.

22 ـ معالم العلما، ابن شهرآشوب.([33])

ج: کتبى که توسّط ایشان حاشیه نویسى شده است، عبارتند از:

1 ـ حاشیه بر فرائد الاصول.

2 ـ حاشیه بر کفایه.

3 ـ حاشیه بر مکاسب.

4 ـ حاشیه بر کشف الظنون.

5 ـ الکوکب السماویّه فى شرح القصیدة الفرزدقیّه.([34])

د: کتابهایى که توسّط ایشان مقدّمه نگارى شده است:

1 ـ الجبال و الأمکنة و المیاة، زمخشرى، چاپ نجف، 1962 م.

2 ـ الدرجات الرّفیعه فى طبقات الشیعه، سیّد على خان، چاپ نجف، 1962 م.

3 ـ مجموعه ورّام، چاپ نجف، 1964 م.

4 ـ المحاسن، محمّد بن خالد، برقى، چاپ نجف، 1964 م.

5 ـ نزهة الناظر، چاپ نجف، 1356هـ .ق.([35])

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

پر بازدیدترین ها

No image

شرح صدر علاّمه

No image

مناظره با اهل سنت

No image

پاسخ به شبهات

Powered by TayaCMS