مسلمانان؛ پیشگامان شکوفایی علم و تمدن
زمان صدر اسلام آموزش علم به عنوان یکی از واجبات دینی بر هر مسلمانانی واجب و ضروری شد؛،از این رو مسلمانان به علوم مختلف توجه بسیاری کردند، به گونه ای که با نزول آیات الهی اشتیاق به کتابت آن در میان مسلمانان بسیار افزایش یافت.
اهمیت علم و علم آموزی در اسلام به قدری بالاست که قرآن کریم به قلم و به آنچه که می نویسد سوگند یاد کرده است. چرا که قلم را وسیله و ابزاری برای بیان و ارائه افکار و اندیشه ها می داند. مسلمانان با توجه به علاقه ای که به کتابت، خواندن و آموزش داشتند، سعی می کردند همه چیز را به صورت مکتوب در آورند که نمونه هایی از آنها اینک در موزه ها نگهداری می شود.
مسلمانان از همان ابتدا، به منظور اشاعه علم و دانش میان گروهها و اقشار مختلف و حفظ میراث مسلمانان سعی می کردند سخنان حضرت محمد (ص) و حتی نامه هایی را که ایشان به پادشاهان کشورهای مختلف برای اسلام آوردن می فرستادند به صورت مکتوب نگهداری کنند.
پیشرفت و اهتمام آنها به کتابت تا جایی بود که سعی داشتند اشعار شاعران برجسته ای که در مدح نبی اکرم است را با طلا نوشته و بر دیوار خانه خدا بیاویزند.
مسلمانان به عنوان پیشگامان فراگیری علم و دانش در سطح بسیار وسیعی فعالیت می کردند، به گونه ای که در دوران طلایی خود از سردمداران علوم مختلف دینی، ادبیات، پزشکی، داروسازی، هندسه، حساب و حتی معماری به شمار می رفتند.
حضرت محمد (ص) از مشوقان مسلمانان برای علم آموزی به شمار می رود و گواه تاریخی آن این است که پس از جنگ بدر هر کدام از اسیرانی که توانایی پرداخت فدیه نداشتند، چنانچه به 10 مسلمان آموزش خواندن و نوشتن می دادند، آزاد می شدند.
این جایگاه علم و عالم از منظر قرآن و پیامبر، مسلمانان را بر آن داشت تا به سوی دانش و علم سوق و گرایش بیشتری بیابند و در علوم مختلف سرآمد بوده و الگوی کشورهای دیگر قرار گیرند. در واقع اسلام به شکوفایی علم و دانش میان مسلمانان کمک فراوانی کرد و بسترهای لازم برای پیشرفت فرهنگ و تمدن مسلمانان را فراهم آورد.