اخلاق هنجاری و اصول اخلاقی

بخش اندیشه:
فلسفه اخلاق، شاخه‌اى از فلسفه است که به تفکر فلسفى در باب اخلاق، مسائل و احکام آن مى‌پردازد. دو حوزه اصلى فلسفه اخلاق، اخلاق هنجارى و فرااخلاق است. در قرن بیستم و در میان فیلسوفان تحلیلی، میان این دو حوزه اخلاقی، تمایزى مبنایى برقرار شد. فرااخلاق بررسى فلسفى ماهیت، توجیه، عقلانیت، شرایط صدق و شان احکام و اصول اخلاقى است. احکام و اصولى که بدون مضمون خاصشان در نظر گرفته مى‌شوند. بنابراین از آنجا که فرااخلاق، اخلاق و اصول اخلاقى را موضوع بررسى خود قرار مى‌دهد، آن را نوعى مطالعه درجه دوم دانسته‌اند. در مقابل نظریه‌هاى اخلاق هنجاری، خود گزاره‌هایى اخلاقى هستند و بنابراین اخلاق هنجاری، مطالعه درجه اول است. مطالعات هنجارى اخلاق را از حیطه فلسفه اخلاق خارج کردند. چنین تفکرى چندان به طول نینجامید و امروزه اخلاق هنجارى یکى از مهمترین موضوعات مورد بررسى فیلسوفان اخلاق است. فلاسفه معاصر اگرچه به موضوعات فرااخلاقى همچون مباحث روانشناسی، معرفت شناسى و وجودشناسى و معناشناسى اخلاق اهمیت شایانى مى‌دهند، در آشکار نمودن مواضع هنجارى خود نیز احساس آزادى بیشترى مى‌کنند. فلسفه اخلاق معاصر را مى‌توان چالشى میان دو سنت واقع گرایى وغیرشناخت گرایى دانست. واقع گرایى اخلاقی، مدعیات اخلاقى را گزاره‌هایى صدق و کذب پذیر و بیانگر باورهایى نسبت به واقعیت مى‌داند. در مقابل غیرشناخت واقع‌گرایی، معتقد است که مدعیات اخلاقى بیانگر هیچ‌گونه باورى نیستند و بنابراین نمى‌توانند واقعا صادق و یا کاذب باشند. بر طبق دیدگاه غیر شناخت گرایی، مدعیات اخلاقى صرفا بیان احساسات نگرش‌ها یا توصیه‌هاى عملى هستند.

منبع : روزنامه رسالت

جدیدترین ها در این موضوع

جوان تهیدست

شنیدم که دو جوان مسافر در راهی می رفتند. یکی تهیدست بود و دیگری، پنج دینار همراه داشت. جوان تهیدست، دلیرانه پیش رفت و از چیزی نمی ترسید. اما جوان پولدار، خواب و خوراک نداشت و بسیار نگران بود. 2 مهر 1396, 12:51

2 تیر 1387, 0:0

کرامت انسان و انسان کامل در عرفان (قسمت دوم - قسمت پایانی)

از آنجا که افکار و اندیشه هاى احیاگر حضرت امام خمینى(ره) در تفسیر و شناخت معارف اسلامى و عرفانى, نقش مهمى دارد, این مقاله در صدد است که با استفاده از محوریت مباحث انسان کامل در اندیشه عرفانى امام خمینى, به تبیین این موضوع بپردازد... 4 اردیبهشت 1387, 0:0

اطلاق یا نسبیت اخلاق از نگاه مفسران

در این پژوهش که به جهت آشنایى با دیدگاههاى برخى از مفسران درباره مسأله نسبیت اخلاق سامان یافته است, تلاش شده است تا آنجا که فضاى این تحقیق اجازه مى دهد, نظریات مفسران در مسأله نسبیت و اطلاق شناسایى شود... 4 اردیبهشت 1387, 0:0

کرامت انسان و انسان کامل در عرفان (قسمت اول)

پر بازدیدترین ها

جریانات اخلاق معاصر

یکی از مهمترین دلایل برتری انسان بر حیوانات ، داشتن حس اخلاقی است. آدمی خیر و شر یا نیک و بد را می شناسد اما حیوانات اینها را نمی شناسد و تنها انسان است که توانایی فهم نیک و بد را دارد... 7 آذر 1386, 0:0

پلورالیسم اخلاقی

واژه‌ پلورالیسم به معنای کثرت‌گرایی و مکتب اصالت کثرت است. اما اصطلاح پلورالیسم اخلاقی به نظریه‌ای اطلاق می‌شود که معتقد است مفاهیم، ارزش‌ها، الزام‌ها و حتی اصول بنیادین اخلاق ذاتاً مختلف بوده، از این رو ارایه یک نظام اخلاقی هماهنگ و فراگیر امکان ندارد. البته پلورالیسم اخلاقی، منطقاً مساوی با نسبیت‌گرایی اخلاقی نیست؛ زیرا این نظریه ارزش‌های اخلاقی را سابژیکتیو و یا محصول سلیقه یا فرهنگ خاص نمی‌داند و در اینکه می‌توان درباره ارزش‌ها، احکام معتبر عینی صادر کرد، با رئالیسم اخلاقی هم عقیده است. و اساساً اخلاقی بودن یک حکم را محصول یک سری قیود عقلی می‌داند؛ اما معتقد است که احکام اخلاقی تماماً... 23 آبان 1386, 0:0

ساختار کلی اخلاق اسلامی

اگر دین‌ را مجموعة‌ عقاید و دستورات‌ عملی‌ بدانیم‌ که‌ بنا بر ادعای‌ آورنده‌ و پیروان‌ آن‌ عقاید و دستورات‌، از سوی‌ آفریدگار جهان‌ می‌باشد، و اخلاق‌ را مجموعة‌ آموزه‌هایی‌ که‌ راه‌ و رسم‌ زندگی‌ کردن‌ به‌نحو شایسته‌ و بایسته‌ را ترسیم‌ کرده، بایدها و نبایدهای‌ ارزشی‌ حاکم‌ بر رفتار آدمی‌ را می‌نمایاند، بخوبی‌ به‌ رابطة‌ تنگاتنگ‌ دین‌ و اخلاق‌ پی‌ خواهیم‌ برد و اخلاق‌ را پاره‌ای‌ ناگسستنی‌ از دین‌ به‌ شمار خواهیم‌ آورد... 26 اسفند 1386, 0:0

فیض الهى و کرامت انسانى (قسمت دوم - قسمت پایانی)

اهل معرفت هستى را بر بنیان هایى حقیقى, استوار یافته اند; چنان که در سلسله مراتب آن, جایى براى اعتبار و مجاز نمى توان یافت. این مراتب که بر اساس بهره مندى از موهبت هستى سامان یافته, از بالاترین مرتبه وجودى آن یگانه بى همتاست, آغاز مى شود و تا قعر هستى و مرز وجود و عدم امتداد مى یابد... 2 اردیبهشت 1387, 0:0

ما هم در گرداب دنیا غرق شدیم!

آنچه فرا روی شماست نوشته‌ای است از استاد بزرگ اخلاق و عرفان، آخوند ملا حسینقلی همدانی، درباره ی دریای عمیق دنیا که چه بسیار آدمها در آن غرق شده‌اند، و چه بسا ما نیز از آنان باشیم!؟ 22 شهریور 1386, 0:0