سلوك عارفانه: كبر، حرص و طمع از نتايج قطعی سلوك دنيایی

(بدان اي سالک راه خدا!) امام صادق(ع) مي فرمايد: هر کس به دنيا دلبستگي پيدا کند، دلبستگي اش براي او رذيله اخلاقي «خودبزرگ بيني» را به ارث مي گذارد. رابطه دلبستگي به دنيا و کبر در اين است که هر چه انسان بيشتر به دنبال دنيا رفته باشد و دنياي بيشتري را جمع آوري کند، موجب مي شود که خود را از ديگران برتر ببيند.

و هر کس دنيا در نظرش زيبا جلوه کند، حرص را به ارث خواهد برد. حرص هم اين است که انسان بخواهد هر چيز زيبايي را براي خود جمع کند. انباشته کردن چيزي که مورد احتياج انسان نيست حرص است. هنگامي که انسان بيش از اندازه حد کفاف خود در طلب دنيا باشد، وارد وادي ديگري از رذايل اخلاقي خواهد شد که به آن طمع گويند. طمع با حرص تفاوت دارد و به اين معنا است که انسان توقع داشته با شد در امور دنيايي هرچه می‌خواهد، مردم به او جواب مثبت دهند و کسي او را رد نکند. چنين کسي هر چيزي را که در دست ديگران مي بيند مي خواهد که همان چيز را داشته باشد و انتظار دارد که صاحب آن شيئ نيز آن وسيله را به او بدهد. به تعبير ديگر کسي که طمع دارد، هميشه چشمش به مال مردم است و لحظه اي از دست مردم چشم برنمي دارد. چنين شخصي ديگر، چشم به سمت خدا ندارد، زيرا او صاحب رذيله طمع است.(1)

    1- رسائل بندگي، آيت الله شيخ مجتبی تهرانی، ص 202

            روزنامه كيهان، شماره 21129 به تاريخ 22/5/94، صفحه 6 (معارف)