سازمان پیکار

سازمان پيكار، گروه پيكار، طبقه كارگر، مجاهدين خلق، ماركسيسم، جمهوري اسلامي

نویسنده : سيد ابوالحسن توفيقيان

سازمان پیکار یک گروه کوچک چپ و معتقد به مشی چریکی بود که از درون سازمان جاهدین خلق زائیده شد و کم کم با رشد و گسترش دیدگاههای کمونیستی در درون سازمان مجاهدین، ایدئولوژی مجاهدین را از اسلام به مارکسیسم لنینیسم تغییر دادند.

خود سازمان مجاهدین خلق که در سال 1344 توسط عده‌ای از جوانان نهضت آزادی که به مشی سیاسی نهضت اعتراض داشتند، شکل گرفت. از سال 1351 به بعد، گرایش به مارکسیست در میان اعضای آن بیشتر شد به گونه‌ای که در اوایل سال 1354 انشعابی در آن به وجود آمد و عده‌ای از رهبران آن در جزوه‌ای با عنوان «بیانیه اعلام مواضع ایدئولوژیک» اعلام داشتند که پس از ده سال زندگی مخفی، چهار سال مبارزه مسلحانه، و دو سال باز اندیشی شدید ایدئولوژیک به این نتیجه رسیدند که مارکسیسم، و نه اسلام، فلسفه راستین انقلابی است. بر اساس این بیانیه علت رسیدن به چنین اقدام و نتیجه‌ای آن بود که آنان دریافته بودند که اسلام «ایدولوژی طبقه متوسط» است در صورتی که مارکسیسم «رهایی طبقه کارگر» محسوب می‌شود؛ و این در حالی است که اینان انگیزه خود را سامان دادن به طبقه کارگر عنوان می کردند. از نظر اینان، اسلام تنها کاری که می‌توانست بکند این بود که در زمینه برانگیختن روشنفکران بر ضد امپریالیسم نقش ایفا کند، در مقابل این مارکسیست است که با تحلیلی علمی از جامعه، جهت رهایی به مدد طبقات استثمار شده می‌آید.

مجتبی طالقانی (از فعالان سازمان) طی نامه‌ای به پدرش، آیت‌الله طالقانی رویگردانی خود از مذهب و گرایش به مارکسیست را، اینگونه توضیح می‌دهد: «قبلا فکر می‌کردم کسانی که معتقد به ماتریالیسم تاریخی‌اند، ممکن نیست بتواند جان خود را نثار کنند، زیرا به جهان آخرت ایمان ندارند. اکنون می‌دانم که عالی‌ترین فداکاری ممکن، جان باختن در راه آزادی طبقه کارگر است».

آیت‌الله طالقانی و سازمان پیکار:

آیت‌الله طالقانی در مخالفت با ایدولوژی مارکسیستی سازمان، همکلام با دیگر علما، فتوایی بر ضد همسفره شدن با مارکسیست‌ها در زندانها دادند که همین امر سبب مخالفت‌هایی از سوی مجاهدین و مارکسیست‌ها با ایشان شد؛ به عنوان نمونه موسی خیابانی در نامه‌ای خطاب به آیت‌الله اینگونه می‌نویسد: «شما که همیشه خود را مجاهد می‌نامیدی... چرا علیه مجاهدین فتوا می‌دهی؟»

سازمان و انقلاب اسلامی (اقدامات و مواضع):

سازمان پیکار بر خلاف برخی احزاب چپ مانند حزب توده، ابتدای انقلاب اسلامی از نیروهای مذهبی حمایت می‌کرد و به پیشنهاد، «جمهوری اسلامی نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر»، رای مثبت داد؛ اما در ادامه «حکومت جمهوری اسلامی را به عنوان یک نظام ارتجاعی محکوم کرده و هر گونه همکاری با آن را مردود شناخت».

اقدامات سازمان:

از جمله این اقدامات می‌توان به تنظیم قطعنامه‌ها جهت تنظیم مواضع و تبلیغات سازمان اشاره کرد.

اقدام دیگر سازمان، انتشار جزوه‌ای تحت عنوان «برنامه‌های دولت موقت» بود که این برنامه تا حدودی مشابه برنامه‌ی حداقل کمونیست‌ها (برنامه جمهوری دموکراتیک چین) بود.

انتشار نشریه رسمی سازمان تحت عنوان «پیکار» اقدام مهم دیگر این سازمان بود.

اقدام دیگر آنان، تشکیل سازمان دانشجویان و دانش آموزان پیکار بود که در تابستان 1358 صورت گرفت.

مواضع سازمان:

اشغال سفارت آمریکا: اکثر اعضای سامان، این اقدام را یک حرکتی ضد امپریالیستی ارزیابی ننموده و آن را به عنوان یک اقدام مقابله جویانه در برابر لیبرال‌ها معرفی ‌کردند؛ بنابر این اشغال سفارت را تایید ننمودند.

انتخابات ریاست جمهوری: سازمان در مورد انتخابات ریاست جمهوری وقت تصمیم به تحریم آن گرفت عنوان ‌کرد که شرکت در انتخابات ریاست جمهوری به معنای نوعی سازش با رژیم بوده و به زیان منافع توده‌ها و جنبش آنان خواهد بود.

جنگ تحمیلی: سازمان، جنگ ایران و عراق را به عنوان تاکتیک انحرافی محکوم می‌ساخت.

سر انجام پس از دستگیری برخی رهبران سازمان توسط جمهوری اسلامی و اعتراف به عملیات‌های خراب کارانه و دعوت از یاران خود در کنار گذاشتن اسلحه، از سال 1360 فعالیت‌های آشکار خود را متوقف ساخته و برخی از آنها به خارج از کشور رفتند.