كانونی برای رهايی از فشار روانی

 يكى از راه هاى موثّر و مورد نظر قرآن كريم در كاهش فشار روانى نظام خانواده است؛ زيرا خانواده يكى از اركان آرامش در جامعه و مهم‌ترين منبع حمايت عاطفى در لحظات و مواقع فشار روانى است. تعبير قرآن كريم در باب آرامش دهي خانواده بسيار جالب توجه و آموزنده است: «ومِنْ آياتِهِ أنْ خلق لكُم مِّنْ أنفُسِكُمْ أزْواجًا لِّتسْكُنُوا إِليها وجعل بينكُم مّودّةً ورحْمةً» (روم/21) اين آيه آشكارا مى‌ رساند كانون خانواده براى سكونت و آرامش است، و مسلمانان به ويژه همسران بايد اين توصيه را از آفريدگار حكيم به جان بپذيرند و براى مسائل و اختلاف سليقه ‌هاى جزئى «سكون» را به «تلاطم» و «تضاد» تبديل نكنند. مهم‌تر اينكه بدانند و باور كنند كه زوج مسلمان بايد مودّت و محبت بينشان حاكم باشد، تا نه تنها تحت تاثير فشارهاى روانى قرار نگيرند، بلكه چنان‌كه در آيه آمده، رحمت الهى شامل حال آنان و فرزندانشان شود. به عبارتي قرآن كريم رابطه زن و شوهري و تشكيل خانواده را مايه سكون و آرامش زن و مرد مي‌داند و اين آرامش را از آيات و نشانه‌هاي عظمت و قدرت خداوند مي‌داند بدين معنا كه زن و مردي كه هيچ گونه تعلق عاطفي و روحي به يكديگر ندارند با پيمان ازدواج و تشكيل خانواده، با يكديگر پيوند يافته و در پرتو ايجاد تعلق روحي، آرامش بخش يكديگر مي‌شوند. پيامبر (صلي‌الله و عليه وآله) در طول دوران حيات پربار خويش چه پيش از رسالت و چه پس از آن، همسري چون خديجه را در كنار خويش داشت كه او را آرامش مي‌بخشيد و با تمام وجود از پيامبر (صلي‌الله و عليه وآله) حمايت مي‌كرد. در شرايط سخت دشمني‌هاي مشركان مكه، و در دوران سخت محاصره مسلمان در شعب ابوطالب، محبت و عاطفه خديجه آرامش بخش پيامبر (صلي‌الله و عليه وآله) بود. دنياي مدرن امروز از عدم آرامش به‌شدت رنج مي‌برد. ناآرامي و اضطراب، مشكلات رواني و عقده‌هاي روحي از بزرگ‌ترين گرفتاري‌هاي بشر امروز است كه بخش عظيمي از آن ناشي از آسيب ديدن خانواده و تك زيستي انسان مدرن در بخش وسيعي از دوران زندگي است. بحران خانواده در غرب، متفكران آن ديار را به‌شدت نگران ساخته است و در اين مسير تنها راه نجات، بازگشت به كانون مهر يعني خانواده است. ويليام گاردنر نويسنده غرب در كتاب «جنگ عليه خانواده» چنين مي‌گويد: «سوگند وفاداري زوجين پرمعناترين لحظه ازدواج است. با چنين سوگندي، هريك از زوجین تعهد مي‌كنند كه عشق را از بي‌اعتقادي برهانند و آن را وقف اهداف بزرگ‌تر خانوادگي، اجتماعي و معنوي كنند. تهاجم‌هايي كه حيات خانواده را نشانه گرفته، در درجه نخست، همين تقدس عشق زناشويي را نابود مي‌كند. (ويليام گاردنر، جنگ عليه خانواده، ص88)

روان شناسان با استناد به آيات مُبين قرآنى معتقدند كه نظام حمايتى خانواده به شيوه‌ هاى ذيل مى‌ تواند در فشار و اضطراب روانى بسيار موثّر باشد:

 1ـ شناخت و كنترل اعضاى خانواده:

 بهترين نمونه آن در قرآن شناخت حضرت يعقوب عليه ‌السلام از حسد فرزندان خويش است، از اين رو به حضرت يوسف عليه‌السلام سفارش مى‌ كند: «لا تقْصُصْ رُوْياك على إِخْوتِك فيكِيدُواْ لك كيدًا» (يوسف/5) زنهار، خواب خود را بر برادرانت حكايت مكن كه براى تو نيرنگى مى‌انديشند.

 2ـ حمايت از پدر و مادر و احترام به آنها:

 در چند آيه از قرآن كريم، پدر و مادر به عنوان استوانه ‌هاى زندگى و خانواده معرّفى شده‌اند؛ از جمله: «وقضى ربُّك ألاّ تعْبُدُواْ إِلاّ إِياهُ وبِالْوالِدينِ إِحْسانًا» (اسراء/23) خداى تو حكم فرموده جز او هيچ كس را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد.

 3ـ حمايت از اعضاى خانواده:

 نمونه آن در قرآن، عفو حضرت يوسف عليه‌السلام است كه پس از جفا و تهمت و ستم برادرانش گفت: «امروز خجل و متاثّر نباشيد كه من شما را عفو كردم» (يوسف/92) .

   نتيجه‌گيری

امروزه شعار پيشرفت و توسعه زياد داده مي‌شود و اسلام با اين پيشرفت منهاي آرامش خانواده موافق نيست در حالي كه پيشرفت همراه با آرامش براي جامعه مفيد است و نقطه شروع اين آرامش را مي‌توان خانواده ناميد. نبايد از ميكروب امواج رسانه‌اي كه به جان بنيان خانواده‌ها افتاده‌اند غافل شويم چرا كه دشمن هرچند احمق و بي‌عقل هم باشد بر ملتي كه غافل و خواب باشد مسلط  مي‌شود.