دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

«علیرضا صدیقی» پژوهشگر ادبی: آموزه‌های قرآن در سرتاسر کتاب منطق‌الطیر مشهود است

No image
«علیرضا صدیقی» پژوهشگر ادبی: آموزه‌های قرآن در سرتاسر کتاب منطق‌الطیر مشهود است گروه ادب: عطار در نامگذاری کتاب منطق‌الطیر از آیه 16 سوره نمل متأثر بوده است و در سرتاسر این کتاب ردپای کتاب الهی را می‌توان مشاهده کرد.


«علیرضا صدیقی» عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این مطلب گفت: به نظر می‌رسد که در نامگذاری این کتاب، عطار از آیه 16 سوره نمل متأثر بوده است و در سرتاسر این کتاب ردپای مفاهیم قرآنی را می‌توان مشاهده کرد.
این پژوهشگر درباره اینکه چرا عطار پرندگان را شخصیت کتاب خود قرار داده است، اظهار کرد: پیش از منطق‌الطیر نیز کتاب‌هایی در تاریخ ادبیات سراغ داریم که شخصیت آن‌ها پرندگان هستند که رساله‌الطیر ابن‌سینا یکی از آن‌هاست.
جستجوی‌ارتباط‌پرنده‌و‌روح‌انسانی‌درباور‌عرب‌جاهلی
به گفته دکتر فروزانفر سابقه این موضوع یعنی ارتباط پرنده و روح انسانی را در باورهای عرب جاهلی باید جستجو کرد و البته این بدان معنا نیست که عطار در این کتاب از باورهای عرب گرته‌برداری کرده است.

او در ادامه افزود: به گفته دکتر فروزانفر، سابقه این موضوع یعنی ارتباط پرنده و روح انسانی را در باورهای عرب جاهلی باید جست‌وجو کرد و البته این بدان معنا نیست که عطار در این کتاب از باورهای عرب گرته‌برداری کرده است.
این پژوهشگر همچنین درباره داستان‌پردازی این کتاب تصریح کرد: منطق‌الطیر برپایه داستان در داستان سروده شده است و داستان اصلی آن تجمع مرغان برای حرکت به قله قاف است که حکایت‌های فرعی دیگری نیز در ادامه آن آورده شده که شاخص‌ترین آن داستان «شیخ صنعان» است.
صدیقی مضمون اصلی منطق‌الطیر را تلاش پرندگان برای رسیدن به کوه قاف دانست و افزود: در باور پیشینیان این کوه بلندترین نقطه زمین است و در داستان عطار قرار است که سالکان راه حق یعنی پرندگان با تحمل سختی‌ها خود را به آن برسانند که این امر در واقع تمایل به فاصله گرفتن از من اولیه پرندگان است.
پرندگان‌شخصیت‌داستان‌رساله‌الطیر‌ابن‌سینا
پیش از منطق‌الطیر نیز کتاب‌هایی در تاریخ ادبیات سراغ داریم که شخصیت آن‌ها پرندگان هستند که رساله‌الطیر ابن‌سینا یکی از آن‌هاست.

این نویسنده در ادامه گفت: هفت وادی نماد هفت مقامی است که برخی تعداد آن‌ها را بیشتر از این می‌دانند و در این داستان قرار است پرندگان با طی هفت مرحله که از طلب شروع و به فنا ختم می‌شود، مراحل سلوک الی‌الله را طی کنند و به‌این مناسبت برخی سیمرغ را نماد حضرت حق گرفته‌اند.
او همچنین اظهار کرد: دکتر تقی پورنامداریان در کتاب ارزشمند «دیدار با سیمرغ»، سیمرغ را نمادی از جبرئیل یا «رب شخصی» گرفته‌است.
او در ادامه رسیدن پرندگان به درگاه سیمرغ و حرکت آنان به سمت کوه قاف را نوعی تبدیل کثرت به وحدت دانست و در مورد انتخاب هدهد به عنوان هادی گفت: برخی پژوهشگران انتخاب هدهد به وسیل قرعه‌کشی را مناسب ندانستند؛ چرا که این با روح تعبد مریدان با مراد سازگاری ندارد. با این‌حال پرندگان هدهد را به عنوان راهنمای خود انتخاب می‌کنند و در این انتخاب عطار به چندین جنبه توجه داشته که آب‌شناس بودن هدهد یکی از آن‌هاست.
این پژوهشگر در پایان گفت: در این داستان هدهد پرندگان را از وجود سیمرغ آگاه می‌کند؛ پرندگانی که هم خواهان سیمرغ‌اند و هم اسیر خواسته‌های درون خود و در این میان هدهد ناچار است که با تک‌تک آن‌ها به گفت‌وگو بنشیند و برای هرکدام راهکارهایی برای رهایی از خود و گام برداشتن به سوی تعالی پیشنهاد کند.
منبع: خبرگزاری قرآنی

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

ادلة قبح اعانه بر اثم ورابطه آن با مساله آزادی بیان

متن سخنرانی ادلة قبح اعانه بر اثم ورابطه آن با مساله آزادی بیان در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم در این بخش قرار دارد.
No image

مقابله با اثم و عدوان؛ اساس قیام حسینی

در این بخش متن سخنرانی با عنوان مقابله با اثم و عدوان؛ اساس قیام حسینی در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم آورده شده است.
No image

مفهوم شناسی «تعاون»، «بر» و «تقوی»

در این متن به مفهوم شناسی «تعاون»، «بر» و «تقوی» با موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم پرداخته شده است.
No image

مبانی اجتماعی حرمت اعانه به اثم

در این بخش متن سخنرانی با عنوان مبانی اجتماعی حرمت اعانه به اثم در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم آورده شده است.
No image

رابطة نهی از منکر با اعانه به اثم

متن سخنرانی رابطة نهی از منکر با اعانه به اثم در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم در این بخش قرار دارد.

پر بازدیدترین ها

No image

مفهوم شناسی «تعاون»، «بر» و «تقوی»

در این متن به مفهوم شناسی «تعاون»، «بر» و «تقوی» با موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم پرداخته شده است.
No image

ادلة قبح اعانه بر اثم ورابطه آن با مساله آزادی بیان

متن سخنرانی ادلة قبح اعانه بر اثم ورابطه آن با مساله آزادی بیان در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم در این بخش قرار دارد.
No image

ادله فقهی حرمت اعانه به اثم

در این متن به ادله فقهی حرمت اعانه به اثم با موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم پرداخته شده است.
No image

بررسی معرفتی آیه تعاون

در این بخش متن سخنرانی با عنوان بررسی معرفتی آیه تعاون در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم آورده شده است.
No image

مبانی اجتماعی حرمت اعانه به اثم

در این بخش متن سخنرانی با عنوان مبانی اجتماعی حرمت اعانه به اثم در موضوع تعاون و بررسی مسأله اعانه بر اثم آورده شده است.
Powered by TayaCMS