ارجاع زیاد «ابن‌رشد» به آیات قرآن تنها برای اعتبار بخشیدن به عقل است

فیرحی: ارجاع زیاد «ابن‌رشد» به آیات قرآن تنها برای اعتبار بخشیدن به عقل است
گروه اندیشه: «ابن‌رشد» در کتاب بسیار مهم «فصل‌المقال» خود، برای این‌که حجیت عقل را اثبات کند، بسیار به آیات قرآن ارجاع می‌دهد، اما فقط برای اعتبار بخشیدن به عقل.

حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر «داوود فیرحی»، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر «داوود فیرحی»، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در نشست «بررسی میزان تأثیرپذیری فیلسوفان مسلمان از قرآن و سنت» که به همت گروه اندیشه و علم خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، در محل این خبرگزاری برگزار شد، ضمن بیان مطلب فوق گفت: چنین بحث‌هایی را در آثار دیگر دانشمندان مسلمان هم می‌توانیم مشاهده کنیم.
در ادامه یکی از خبرنگاران در اظهارنظری گفت: ظاهرا از آن‌جایی که کتاب «سیاست» ارسطو به زبان عربی ترجمه نشد، حکمای مسلمان هم به سمت فلسفه سیاسی به معنای روشنش نرفتند. مثلا ابن‌سینا در اواخر الهیات شفا خیلی کم به وجوب وجود امام پرداخته و کسی مثل ملاصدرا که به تمام مسائل پرداخته و به قول معروف جمع قرآن، عرفان و برهان کرده، تقریبا اشاره‌ای به این مسأله نمی‌کند و این ضعف نپرداختن به فلسفه سیاسی در بین اندیشمندان مسلمان تا به امروز هم ادامه دارد. بعضی معتقدند اگر سیاست ارسطو به زبان عربی ترجمه می‌شد، در بستر تفکر یونانی ما مسلمانان می‌توانستیم یک فلسفه سیاسی داشته باشیم.
وی تصریح کرد: پس اگر ما بپذیریم که کتاب سیاست ارسطو اگر به زبان عربی ترجمه می‌شد، تأثیر دیگری داشت و فیلسوفان اسلامی و به تبع آن فیلسوفان اندیشه سیاسی که در این مباحث بیشتر قلم می‌زدند، کاملا یونانی زده می‌شدند، باید بپذیریم که فیلسوفان مسلمان تنها قرآن و روایات را مطرح می‌کنند، برای این‌که متشرعان زیاد
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: مهم‌ترین کتاب افلاطون هم در زمینه سیاست «جمهور» نیست، بلکه مهم‌ترین کتاب افلاطون در زمینه سیاست «قوانین» است که در جهان اسلام خیلی هم مورد توجه قرار نگرفته و با عنوان «نوامیس» مشهور است.
این محقق و استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اگر به تاریخ نگاه کنیم می‌بینیم که «اخلاق نیکوماخس» در عصر ترجمه با زیباترین ترجمه به عربی تحت عنوان «اخلاق نیکوماخیا» توسط «اسحاق بن حنین» یا «حنین بن اسحاق» که پدر و فرزند بودند، برگردانده شد.
نویسنده کتاب «روش‌شناسی دانش سیاسی در تمدن اسلامی» در ادامه سخنانش اذعان کرد: اصول اخلاق مدنی و فلسفه سیاسی ارسطو هم در این کتاب موجود است. اتفاقا کتاب سیاست ارسطو بسط دو فصل آخر کتاب اخلاق نیکوماخس است.‌ به خصوص فصل آخرش آن‌جا که از احزاب و ... به تدریج صحبت می‌کند؛ یعنی در واقع مهم‌ترین کتاب ارسطو به زبان عربی ترجمه شده، ولی مهم‌ترین کتاب افلاطون به زبان عربی ترجمه نشده است.