دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

اشکال مشابه بردگی

No image
اشکال مشابه بردگی

اشكال مشابه بردگي، اشكال معاصر بردگي، اشكال نوين بردگي، بردگي سنتي، بردگي مدرن

نویسنده : محمد ابراهيمي

اصطلاح «اشکال مشابه بردگی یا اشکال معاصر بردگی[1] که از آن تحت عنوان اشکال نوین بردگی نیز تعبیر می‌شود در هیچ یک از اسناد حقوق بشر تعریف نشده است به خلاف اصطلاح بردگی[2] که در ماده یک کنوانسیون بردگی تعریف شده است.

از اصطلاح بردگی با عنوان بردگی شخصی[3] یا بردگی سنتی در مقابل اشکال مشابه بردگی یا بردگی مدرن نیز تعبیر می‌شود. وجه تشابه و موضوع مشترک میان بردگی در مفهوم سنتی و مدرن آن را در دو عنصر مالکیت[4] و کنترل[5] می‌توان خلاصه نمود. در بردگی سنتی فردی مالک فرد دیگری است به گونه‌ای که می‌تواند هر گونه رفتاری را نسبت به او انجام دهد و او را نظیر یک کالا مورد خرید و فروش قرار دهد و تمامی امور او در کنترل فرد مالک قرار دارد.

در بردگی مدرن هم گر چه شدت این نوع ارتباط مانند بردگی سنتی نیست اما باز هم در اینجا مشابه همین نوع ارتباط برقرار است. در این حالت نیز شخصی بیشتر اعمال و رفتارهای فرد تحت نفوذش را در اختیار دارد به گونه‌ای که می‌توان گفت اراده آزادش سلب شده است. ریشه‌های نخستین تحولات در خصوص گسترش دامنه ممنوعیت بردگی به سایر اشکال و رویه‌های مشابه بردگی را می‌توان در پرتو تحولاتی که منجر به تدوین کنوانسیون تکمیلی منع بردگی و برده فروشی و عملیات و ترتیبات مشابه بردگی (1956)[6] شده است، جستجو نموده در واقع مدتی بعد از تصویب کنوانسیون منع بردگی 1926 جامعه بین المللی با اشکال و رویه‌هایی مواجه شد که شرایط و اوضاع و احوال آنها بسیار مشابه بود اما مشمول تعریف بردگی که در کنوانسیون منع بردگی 1926 آمده بود، نمی‌شدند از این رو با تدوین کنوانسیون تکمیلی مذکور در این خصوص بدون آنکه در تعریف ارایه شده تغییراتی را بگنجانند برخی از مصادیق را در قالب اشکال و ترتیبات مشابه بردگی منع نمودند. در حال حاضر گروه کار اشکال معاصر بردگی سازمان ملل متحد[7] در گزارشات خود هر ساله برخی از جدیدترین اشکال مشابه بردگی را از سرتاسر جهان کشف نموده و مطرح می‌سازد و بر شمار اشکال مختلف آن می‌افزاید.

اشکال مشابه بردگی

1- بندگی رعایا[8] یعنی وضعیت یا حالت رعیتی که به موجب قانون یا عرف یا قرارداد مکلف باشد در زمین متعلق به فرد دیگری زندگی کند و برای فرد دیگری خدمات معینی را با دریافت اجرت یا بطور رایگان انجام دهد و در هر حال حق تغییر وضعیت خود را نداشته باشد.[9]

2- بندگی رهنی یا اجبار به خدمت در قبال دین[10]: یعنی حالت یا وضعیتی که از تعهد مدیون نسبت به خدمات شخص خود یا شخص دیگری که تحت فرمان اوست برای تضمین پرداخت قرض استفاده شود در صورتی که ارزش آن خدمات به نحوی که صحیحاً تقویم شود به مصرف استهلاک قرض نرسد یا طول مدت و نحوه آن خدمات محدود و مشخص نباشد.[11]

3- وعده به ازدواج در آوردن زن در قبال دریافت وجه و همچنین به ارث رسیدن زنان بعد از مرگ شوهر و ازدواج اجباری.[12]

علاوه بر موارد فوق برخی از وضعیتها و کارهای خاص نیز به عنوان اشکال مشابه بردگی برشمرده‌شده‌اند. به عنوان نمونه، خدمتکاران خانگی[13] و وضعیت کارهای برخی از کارگران مهاجر[14]و همچنین اجبار کودکان به انجام برخی از کارها نظیر قالی بافی، سوارکاری شتر، و فحشای اجباری کودکان و زنان نیز در شمار اشکال معاصر بردگی برشمرده شده‌اند.[15]

قاچاق زنان و کودکان، به کارگیری کودکان در مناقشات مسلحانه، قاچاق اعضا و بافتهای انسانی نیز در زمره اعمال معاصر مشابه بردگی ذکر شده‌اند.[16] تعداد این دسته از اعمال در حال افزایش است.

به جهت اهمیت برخی از موضوعات و اشکال معاصر بردگی و جهت جلوگیری از آنها، برخی از اسناد خاص نیز در خصوص آنها به تصویب رسیده‌اند. به عنوان نمونه توافقنامه بین المللی راجع به جلوگیری از تجارت برده سفید،[17] در خصوص ممنوعیت تجارت و قاچاق زنان سفیدپوست یکی از اسناد در این ارتباط می‌باشد. مهمترین ویژگی‌که تمامی اعمال فوق را به بردگی مشابه می‌سازد سلب آزادی افراد و شدت خشونت نسبت به افراد و کنترل آنها در هر یک از مصادیق است که حسب مورد نیازمند برسی جداگانه‌ای می‌باشد.

مقاله

نویسنده محمد ابراهيمي
جایگاه در درختواره حقوق بین الملل - حقوق بشر

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

مطلب مکمل

حق مطلق Absolute Right

حق مطلق Absolute Right

حق‌های بشری را از جهات و ابعاد مختلف و به اعتبار‌های گوناگونی می‌توان طبقه بندی نمود.

جدیدترین ها در این موضوع

No image

حکمت 17 نهج البلاغه : ضرورت رنگ كردن موها

حکمت 17 نهج البلاغه موضوع "ضرورت رنگ كردن موها" را مطرح می کند.
No image

حکمت 2 نهج البلاغه : شناخت ضدّ ارزش‏ها

حکمت 2 نهج البلاغه موضوع "شناخت ضدّ ارزش‏ها" را مطرح می کند.
No image

حکمت 31 نهج البلاغه : ارزش و والايى انجام دهنده كارهاى خير

حکمت 31 نهج البلاغه به تشریح موضوع "ارزش و والايى انجام دهنده كارهاى خير" می پردازد.
No image

حکمت 16 نهج البلاغه : شناخت جايگاه جبر و اختيار

حکمت 16 نهج البلاغه به موضوع "شناخت جايگاه جبر و اختيار" می پردازد.
No image

حکمت 1 نهج البلاغه : روش برخورد با فته ها

حکمت 1 نهج البلاغه موضوع "روش برخورد با فتنه‏ ها" را بررسی می کند.

پر بازدیدترین ها

No image

حکمت 139 نهج البلاغه : علمى، اخلاقى، اعتقادى

موضوع حکمت 139 نهج البلاغه درباره "علمى، اخلاقى، اعتقادى" است.
No image

حکمت 289 نهج البلاغه : ضرورت عبرت گرفتن

حکمت 289 نهج البلاغه به موضوع "ضرورت عبرت گرفتن" می پردازد.
No image

حکمت 166 نهج البلاغه : راه درمان ترس

حکمت 166 نهج البلاغه موضوع "راه درمان ترس" را مطرح می کند.
No image

حکمت 445 نهج البلاغه : راه غرور زدایی

حکمت 445 نهج البلاغه به موضوع "راه غرور زدایی" می پردازد.
No image

حکمت 442 نهج البلاغه : پرهیز از شوخی کردن

حکمت 442 نهج البلاغه به موضوع "پرهیز از شوخی کردن" می پردازد.
Powered by TayaCMS