دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تالیفات حسن بن علی ابن شعبه حرّانی

No image
تالیفات حسن بن علی ابن شعبه حرّانی

تألیفات حرانى

از ابن شعبه دو اثر حدیثى بر جاى مانده است: «تحف العقول» و «التحمیص».

تحف العقول

این کتاب به قول آقاى على اکبر غفارى مصحح و مترجم آن:

«شامل رشتههایى از مرواریدهاى گزیده حکمت و جُنگى از مواعظ و وعده و وعید و پندآموزىها و بهترین اندرزها و خطبهها و زبده سخنان و جوهر ادب است که کام فرزانه را شیرین و نوشنده را سیراب مىسازد.»([23]) تحف همواره مورد توجه دانشوران بوده است و از چنان جایگاهى برخوردار بوده که شیخ مفید درباره آن مىگوید:

«تحف العقول کتاب لم یسمع الدهر مثله.»

حرانى در مقدمه تحف درباره انگیزهاش از تألیف این کتاب مى نویسد:

«دیدم دانشمندان و پیشین شیعه از گفتار ایشان (پیامبر و امامان معصوم(علیهم السلام)) کتابهایى پیرامون حلال و حرام و فریضهها و سنت پرداخته... ولى به من خبر نرسیده که یکى از دانشمندان شیعه، در این خصوص (حکمتهاى رسا و اندرزهاى شفابخش حضرات معصومین) تألیفى ساخته یا کتابى پرداخته باشد که من از آن آگاه شده و بدان پشتگرم شوم... پس به خوشهچینى پرداختم و از این دست مطالبى گردآوردم و آنچه از خبرهاى کمیاب و معانى نیکوى ناب همجنس و مانند و شبیه و نزدیک بدان بود بر آن افزودم.»([24])

براى شناخت این کتاب و استفاده مطلوب از آن، ویژگى هایش در ذیل بیان مى شود به امید این که براى طالبان مفید باشد:

1. همان طور که مؤلفِ کتاب گفته، سلسله سند روایات به دلیل اختصار، حذف شده است. با این وصف، چون بیشتر این روایات آداب و حِکَم است، خود گواه بر درستى آنهاست.

2. تحف مشتمل بر روایات مربوط به آداب، حِکَم، پند و اندرزهاى منقول از پیامبر و امامان ـ غیر از امام دوازدهم ـ است.

3. روایات آن از منابع معتبر شیعه و سنى است و لذا کتاب مورد قبول و تأیید فریقین قرار گرفته است و هیچ کس در آن اختلافى ندارد.

4. روایات بر اساس ترتیب مقامات حجتهاى الاهى تنظیم شده است، یعنى از پیامبر شروع شده و در امام حسن عسگرى(علیه السلام) پایان یافته است.

5. در پایان، آن مناجات قدسى از حضرت موسى و حضرت عیسى و مواعظى از حضرت مسیح در «انجیل» ذکر شده است که مىتواند باعث توجه مسیحیان و یهودیان به این کتاب شود.

6. حسن ختام کتاب، سفارشنامه مفضل بن عمر (از اصحاب امام صادق(علیه السلام)) به شیعیان است.

التمحیص([25])

این کتاب شامل روایاتى است که مورد ابتلاى مؤمن است و مورد اعتماد بزرگانى چون علامه مجلسى در «بحار» و فیض کاشانى در «الوافى» و دیگران بوده است.

با توجه به ناشناخته بودن حرانى، طبعاً در انتساب آثارش به وى نیز شک و تردیدهایى پدیدار شده است.

در این راستا، دانشوران دو گروه شدهاند، گروهى آن را تألیف ابن شعبه حرانى و گروه دیگر آن را، تألیف استاد حرانىابوعلى محمد بن همام دانسته اند.

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

عالمان مرتبط

جدیدترین ها در این موضوع

No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : امام حسین(ع) در صحنه کربلا

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع امام حسین(ع) در صحنه کربلا
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : امام حسین(ع) تنها، در میدان جنگ

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع امام حسین(ع) تنها، در میدان جنگ
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : امام حسین(ع) تنها در گودی قتلگاه

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع امام حسین(ع) تنها در گودی قتلگاه
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : امام حسین(ع) تنها در صحرای کربلا

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع امام حسین(ع) تنها در صحرای کربلا
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : الگوگیری از قاسم بن حسن(ع)

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع الگوگیری از قاسم بن حسن(ع)

پر بازدیدترین ها

No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : امام حسین(ع) تنها در صحرای کربلا

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع امام حسین(ع) تنها در صحرای کربلا
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : نامه امام حسین(ع) به حبیب بن مظاهر و مسلم بن عوسجه

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع نامه امام حسین(ع) به حبیب بن مظاهر و مسلم بن عوسجه
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : لحظات وداع امام حسین(ع) با اهل بیت خود

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع لحظات وداع امام حسین(ع) با اهل بیت خود
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : ذکر مصیبت جناب حر بن یزید ریاحی

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع ذکر مصیبت جناب حر بن یزید ریاحی
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : ذکر مصیبت وداع امام حسین(ع) با علی اکبر(ع)

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع ذکر مصیبت وداع امام حسین(ع) با علی اکبر(ع)
Powered by TayaCMS