كلمات كليدي : فيليپّيان، نامه پولس فيلپّيان، عهد جديد، كتاب مقدس، پولس
نویسنده : هادی جهانگشای
رساله پولس به فیلپّیان، یازدهمین کتاب از سری کتابهای عهد جدید به شمار می‌رود. این کتاب از جمله رساله‌هایی است که در انتساب آن به پولس، تردیدی نیست و علاوه بر اینکه کلیسا آن را به پولس نسبت می‌دهد، دانشمندان کتاب مقدس نیز در انتساب آن کمتر تردید کرده‌اند.[1]
اهمیت فیلیپی
فیلِپّی[2] یکی از شهرهای مقدونیه است که در سال 360 قبل از میلاد به وسیله فیلیپ دوم پادشاه مقدونیه و پدر اسکندر کبیر تأسیس و بعد از آن به نام او خوانده شده است.
این شهر پرآوازه در قسمت شرقی مقدونیه در نزدیکی ترکیه به مسافت 8 میل به شمال غربی نیکاپولس واقع گردیده است. اسم اصلی این شهر کرنینیدس (چشمه‌ها) بود زیرا که چشم‌های گوارا و نیکو در آن بسیار بود و زمانیکه فیلپوس پدر اسکندر کبیر آنجا را فتح کرد به آن، داتوم نیز می‌گفتند.[3]
این شهر مستعمره مرفّه و پر رونق رومیان بود، به این معنا که شهروندان فیلیپی همچنین تابعین شهر روم نیز محسوب می‌گردیدند و به رومی‌بودن خود افتخار می‌کردند (شهروند رومی‌بودن دارای مزیت‌های مهمی بود و از جمله:
1. حق دعوی به قیصر، 2. مصون بودن از مطلوب شدن که بدترین شکل تنبیه در آن زمان محسوب می‌گردید و 3. مصونیت در قبال تازیانه به جهت تنبیه).[4]
آنها شبیه رومیان لباس می‌پوشیدند و اغلب به زبان لاتین صحبت می‌کردند. بسیاری از ساکنین فیلیپی نظامی‌های بازنشته‌ای بودند که سرزمین‌های مجاور را تصرف کرده و به نوبت در شهرهای مرزی خدمت می‌کردند. احتمالاً این مطلب که فیلیپی مستعمره رومیان بوده است روشن می‌سازد که چرا در آنجا تعداد کمی یهودی وجود داشته و در نتیجه اجازه تأسیس کنیسه به یهودیان داده نمی‌شده است.[5]
پولس در سفر دوم بشارتی خود به این شهر مسافرت کرده و در آنجا در کنار رودخانه‌ایی که محل نماز و دعا بود با تعدادی از یهودیان ملاقات کرد. کلیسای فیلیپی اولین کلیسای تأسیس شده در روم بود.
زمان و مکان نگارش این رساله
در مورد مکان و زمان نگارش این نامه برخی از محققان کتاب مقدس اظهار می‌دارند که این رساله بین سالهای 61 تا 63 هنگامی که پولس در زندان روم بود نوشته است. البته برخی می‌گویند بله این رساله در روم نوشته شده اما نه در زندان مامرتایم (Mamertime) بلکه در خانۀ اجاره‌ای خود پولس.
بعضی دیگر بر این باورند که پولس این نامه در افسُس بین سالهای 53 تا 55 میلادی نوشته. برخی هم گفته‌اند این نامه را در قیصریه بین سالهای 57 تا 59 میلادی نوشته شده است.[6]
ویژگی‌های این رساله
این رساله دارای ویژگی‌های خاصی است و از جمله:
1. در این رساله هیچ نقل قولی از عهد عتیق وجود ندارد.
2. این نامه تشکر و قدرانی کسی است که در مورد پیشرفت کار خودش گزارش می‌دهد.
محتوا
این رساله با سلام و تحیت از طرف پولس و تیموتائوس آغاز می‌گردد و با شکرگزاری و دعاکردن برای فیلپّیان ادامه می‌یابد.
در ادامه، پولس شرائط زندگی خود را سخت برمی‌شمارد و می‌گوید که به خاطر این سختی‌هایی که من کشیده‌ام است که اکثر مسیحیان جرأت می‌کنند کلام خدا را بی‌ترس بگویند.
پولس در ادامه به اختلافاتی که در آن زمان بود گریزی می‌زند و ادعا می‌کند که «اما بعضی از حسد و نزاع به مسیح موعظه می‌نمایند... اما آنان از تعصب، نه از اخلاص به مسیح اعلام می‌کنند.[7]
از آیات 27 باب اول، پولس شروع به نصیحت مردم آن دیار می‌کند و آنها را به اتحاد و یک دلی تشویق می‌نماید.
در باب دوم، پولس ادبیات الاهیاتی خود را به مخاطبان این نامه القا می‌کند و می‌گوید حضرت عیسی مسیح (ع)، صورت غلام (پسر) را پذیرفت و در شباهت مردمان شد و چون در شکل انسان یافت شد خویشتن را فرو تن ساخت.[8]
سپس پولس همکاران خود را به نام‌های "تیموتائوس" و "اپفردتس" را به آنها معرفی می‌کند و به آنها می‌گوید که به زودی به پیش شما خواهند آمد.
در باب سوم، پولس آموزه‌های خود را به مردم این شهر (که به ادعای "جیمز هاکس" اولین شهری از اروپا است که مسیحیت را قبول کرده) القا می‌کند.
پولس در این نامه، شریعت‌گرایان را مورد اهانت قرار داده و در مورد آنان می‌نویسد: «از سگ‌ها برحذر باشید از عاملان شریر احتراز نمایید، از مقطوعان بپرهیزید».[9]
در ادامه، پولس عمل به شریعت را در مقابل ایمان به مسیح قرار می‌دهد و می‌گوید چون به مسیح (ع) ایمان آوردم دیگر نیازی به شریعت نیست.
پولس در ادامه به مردم آن دیار می‌نویسد: «ای برادران، با هم به من اقتدا نمایید زیرا که بسیاری رفتار می‌نمایند که... دشمنان صلیب مسیح می‌باشند».
در باب چهارم درباره جنبه‌های مختلف زندگی نصایحی را می‌کند و در آخر هم از هدایایی که برای پولس فرستاده بودند تشکر می‌کند. در پایان این نامه، بار دیگر سلام‌ها و دعاهای خود را به مردم آن دیار می‌فرستد.
این کتاب در چهار باب به اتمام می‌رسد.