فعالیت های سیاسی آقا حسین خوانساری

محقق خوانسارى در عرصه سیاست و اجتماع

در آغاز قرن دهم با قدرت یافتن صفویان در ایران، نخستین حکومت نیرومند با گرایش شیعى به وجود آمد. قبل از آن، تلاش سیاسى عالمان شیعه در راه حفظ موجودیت شیعه و ماندگارى معارف شیعى بود و عالمان شیعى کم تر در مسائل سیاسى و حکومتى دخالت مى کردند ولى با قدرت گرفتن صفویه، شرایط مناسب شد و عالمان شیعى علاوه بر تلاش هاى پیشین، بر اساس اصل نیابت، بسیارى از کارهاى حکومتى را به عهده گرفتند. یکى از این افراد، آقا حسین خوانسارى بود که در امور سیاسى و اجتماعى دخالت مى کرد و مناصبى را عهده دار بود.

از سمت هاى مهم دوره صفویه، «شیخ الاسلامى» است که محقق خوانسارى به درخواست شاه سلیمان صفوى، شیخ الاسلامى اصفهان را به عهده گرفت. یکى از کارهایى که شیخ الاسلام به عهده داشت، قضاوت بود.

آقا حسین در دستگاه حکومتى شاه سلیمان جایگاه ویژه اى داشت به طورى که وقتى شاه به سفر مى رفت از محقق خوانسارى مى خواست که به جاى او به اداره کارهاى حکومتى بپردازد و ایشان هم قبول کرده بودند.^([24])

در آن روزگار، نفوذ عالمان دین در حدّى بوده که شاهان براى کسب محبوبیت و مشروعیت، مجبور بودند خود را به عالمان دین نزدیک سازند و عالمان از این فرصت براى تبلیغ و اجراى احکام الهى استفاده مى کردند. در این دوران شاهان صفوى به مقام علمى و مذهبى عالمان دین و شکوفایى و رشد و بالندگى علوم و معارف اسلامى، رونق داده و به رواج حوزه هاى، فلسفى، اصولى و فقهى توجه شایانى داشتند تا جایى که عده زیادى از فقها و علماى بزرگ تشیع از سرزمین هاى دور و نزدیک به ایران مهاجرت کردند و بالاخص در پایتخت آن روز ـ اصفهان ـ به کار تدریس و تبلیغ دین پرداختند.

از دیگر خصوصیات بارز آقا حسین ـ که شهره زمان خود بوده است ـ این که ملجاء و پناهگاه فقراء و درماندگان بوده و در حوائج مردم، سعى فراوان مى نمود.^([25])

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه