دیوان معلم حافظ تصحیح شد

دیوان امین‌الدین بلیانی، معلم حافظ شیرازی، برای نخستین بار توسط کاووس حسن‌لی و محمد برکت تصحیح شد و در آینده نزدیک منتشر می‌شود.

کاووس حسن‌لی، استاد دانشگاه شیراز و رئیس علمی و پژوهشی مرکز حافظ شناسی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، گفت: از دیوان اشعار امین‌الدین، تنها یک نسخه خطی بر جای مانده و آن هم در واقع در حاشیه نسخه خطی کلیات سعدی نوشته شده است که در کتابخانه‌ی ملی پاریس با شماره‌ 816 نگهداری می‌شود.
وی افزود: در بهمن ماه سال 1383 که در فرانسه بودم، در بخش نسخ خطی کتابخانه ملی پاریس، اصل این نسخه را که همراه با خمسه نظامی در حاشیه کلیات سعدی است، دیدم و میکروفیلم آن را تهیه کردم و در طول سال گذشته به کمک فاضل محترم جناب آقای محمد برکت آن را تصحیح کردیم. حسن‌لی با بیان این‌که این طرح از سوی فرهنگستان هنر پشتیبانی شده، عنوان کرد: قرار است این کتاب به مناسبت برگزاری همایش مکتب شیراز در آذر ماه 1387 منتشر شود.
دیوان امین‌الدین‌بلیانی که تاکنون منتشر نشده است، حدود سه هزار شعر و 2871 بیت در قالب‌های غزل، قصیده، مسمط، مثنوی، رباعی و ترجیع‌بند دارد که در مجموع غزل‌ها و رباعبات این دیوان از دیگر اشعار آن استوارتر و شاعرانه‌تر است.
شیخ امین‌الدین محمدبلیانی، از بزرگان نامدار صوفیه در سده هشتم هجری است. او در سال 668 هجری در کازرون به دنیا آمد و پس از هفتاد و هفت سال در ذیقعده 745 درگذشت و در خانقاه علیای کازرون که خود بنا نهاده بود، به خاک سپرده شد.
خانواده‌ امین‌الدین هم از سوی پدر و هم از سوی مادر از بزرگان نامدار صوفیه زمان خود بوده‌اند و او خود از ارادتمندان دل‌بسته شیخ ابواسحاق کازرونی، مشهور به شیخ مرشد بوده که در سده چهار و پنج می‌زیسته است.
شیخ امین‌الدین به دلیل جایگاه بلند علمی و اجتماعی، مورد توجه و ارادت بسیاری از بزرگان، دانشمندان و عارفان زمان خویش بوده و بارها آن‌ها را به ستایش خود برانگیخته است. یکی از این ستایشگران سرسپرده، خواجوی کرمانی است که با دل‌باختگی و ارادت در چندین سروده، امین‌الدین را با اوصاف بلند ستوده است. محمودشاه و مسعودشاه‌اینجو، شاه شیخ ابواسحاق و بسیاری دیگر از حاکمان زمان هم ارادت خود را به امین‌الدین اظهار کرده‌اند.
حافظ شیرازی که در شعر خویش از اهالی خانقاه و صوفیان زمان به تعریض، کنایه و نکوهش یاد می‌کند، در قطعه‌ای امین‌الدین را بقیه ابدال شمرده و او را در کنار چهار تن دیگر که ملک فارس به وجود آنان آباد بوده، ستوده و آورده است:

«به عهد سلطنت شاه شیخ ابواسحاق
به پنج شخص عجب ملک فارس بود آباد …»

و بعد درباره‌ امین‌الدین می‌گوید:

«دگر بقیه‌ ابدال، شیخ امین‌الدین
که یمن همت او کارهای بسته گشا»

برخی از حافظ‌پژوهان آشکارا، امین‌الدین را یکی از استادان حافظ دانسته‌اند که بر ذهن و زبان حافظ تأثیر گسترده گذاشته است.
با توجه به به سرسپردگی کسی چون خواجوی‌کرمانی به امین‌الدین و تأثیرپذیری آشکار حافظ از خواجو (دارد سخن حافظ طرز سخن خواجو) و همچنین اظهار ارادت حافظ به امین‌الدین، دلایل تأثیرپذیری حافظ از امین‌الدین آشکارتر می‌شود.

منبع: www.farsnews.ir

جدیدترین ها در این موضوع

آدابی از عبودیت

از آداب عبودیت این است که جز قدرت حق، قدرتی را نپذیرند و جز ثنای حق و آنکه از اولیاء حق است، ثنای کسی را نگویند. 1 مهر 1397, 14:8

فهم و دریافت زبان قرآن

من امیدوارم که ما این حجاب جحود را از قلب‌هایمان برداریم و از خدای تبارک و تعالی بخواهیم که ما را آشنا کند به لسان قزآن. 1 شهریور 1397, 14:8

علت بعثت انبیاء

اگر برای هر علمی موضوعی است... علم همه انبیاء هم موضوعش انسان است ... 1 شهریور 1397, 14:8

ترک علاقه به دنیا

علائق را باید کم بکنید، علاقه‌ها باید کم بشود، طبیعتاً ماها از اینجا می‌رویم، علی ایّ حال چه علاقه قلبی به چیزی داشته باشیم یا نداشته باشیم فرقی به حال ما نمی‌کند. 29 مرداد 1397, 14:8

دعا روح عبودیت

اینهایی که از کتب ادعیه انتقاد می‌کنند برای این است که نمی‌دانند، جاهل‌انند، بیچاره‌اند که این کتب ادعیه چطور انسان را می‌سازد، این دعاهایی که از ائمه ما وارد شده است مثل کمیل، مناجات شعبانیه، دعای حضرت سیدالشهداء(ع) و دعای«سمات» اینها چه جور انسان را درست می‌کنند... 29 مرداد 1397, 14:8

پر بازدیدترین ها

ترک علاقه به دنیا

اصول صفات حمیده

در بیان صفات حمیده و اخلاق پسندیده روح که از اعمال حسنه و سنن سنیّه بدن و اعضا به تدریج حاصل مى‌شود 23 فروردین 1397, 16:28

افراط و تفریط قوه شهوت

افراط در قوه شهوت عبارت از آن است که عقل انسان مقهور شهوت شده و همّت مرد مصروف تمتّع از زنان و کنیزان گردد و از پیمودن راه آخرت محروم شود. 18 دی 1396, 15:16

هوای نفس

از هوای نفس بپرهیزید همان گونه که از دشمنانتان می پرهیزید چیزی دشمن تر برای افراد با شخصیت از پیروی هوای نفس و درو شده های زبان نیست. 8 آذر 1396, 17:55

اسیر شهوت

آنهایی که بنده دنیا و شهوت خویش اند، و طوق بندگی هوای نفس را در گردن نهادند، بندگی از هر کسی که دنیا را پیش او سراغ دارند یا احتمال می دهند، می کنند و خاضع او می شوند و اگر در ظاهر زبان منیت و عفت نفس گشایند، تدلیس محض است و اعمال آنها و اقوال آنها، این کلام را تکذیب کنند. 29 مهر 1396, 12:38