دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

آیات نامدار قرآن (آیه تسمیه)

در طول تاریخ تفسیر و قرآن پژوهی، برخی از آیات قرآن کریم به سبب ویژگی خاصی که داشتند، شهرت بیشتری یافته و مورد توجه قرار گرفته‌اند، این آیات را آیات نامدار می‌نامند.
آیات نامدار قرآن (آیه تسمیه)
آیات نامدار قرآن (آیه تسمیه)

نویسنده: مرکز فرهنگ و معارف قرآن

اشاره

در طول تاریخ تفسیر و قرآن پژوهی، برخی از آیات قرآن کریم به سبب ویژگی خاصی که داشتند، شهرت بیشتری یافته و مورد توجه قرار گرفته‌اند، این آیات را آیات نامدار می‌نامند. در این مقاله برآنیم تا با نام، مشخصات و نکات مهم یکی از این آیات آشنا شویم.

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‌» را «آیه تسمیه»[1] یا «بسمله» می‌‌گویند.[2] در آغاز همه‌ی سوره‌های قرآن، به جز سوره‌ی توبه، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‌» آمده است و در آیه 30سوره‌ی نمل افزون بر آغاز سوره، در شروع نامه‌ی سلیمان تکرار شده است و این «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‌» هم به اتفاق شیعه و سنی، جزء سوره به شمار می‌آید.[3]

امامیه براساس روایات، اتفاق دارند که «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‌» در آغاز سوره‌ها به جز سوره‌ی توبه، آیه‌ای از همان سوره به شمار می‌رود و هرکس آن را در نماز ترک کند، نمازش باطل است؛[4] زیرا هیچ نمازی صحیح نیست، مگر به فاتحة‌الکتاب‌(‌سوره‌ی حمد) و «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‌» که مکمل و جزء این سوره است.[5]

براساس روایتی از پیامبر اسلام(ص) هر عمل مهمی که بدون نام خدا آغاز شود، بی‌فرجام و ناقص خواهد ماند؛ بنابراین برای جاودانه بودن امور و مواجه نشدن با شکست و نافرجامی، باید به کارها رنگ خدایی داد و آن را با نام خداوند ازلی و ابدی که زوال و فنا در او راه ندارد، آغاز کرد؛ چنانکه خداوند به پیغمبر اکرم(ص) فرمان می‌دهد تبلیغ خود را با نام خدای آغاز کن: (علق/ 96، 1)

«اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّک‌»

نوح و همراهان وی، حرکت کشتی را با نام خدا شروع کردند: (هود/11، 41)

«بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها»

و سلیمان نامه‌اش را با نام خدا آغاز کرد: (نمل / 27، 30)

«إِنَّهُ مِنْ سُلَیْمانَ وَ إِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ »

و خدا نیز با شروع کلام خود با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‌» ، این ادب را به انسان‌ها آموخته است که کلامشان را با با نام خدا آغاز کنند. [6]

    پی نوشت:
  • [1] . روض الجنان، ج 1، ص 41؛ اسباب النزول، واحدی، ص 13؛ التبیان، ج 1، ص .26
  • [2] . تاریخ قرآن، رامیار، ص 553
  • [3] . روض الجنان، ج 1، ص .44
  • [4] . التبیان، ج 1، ص .24
  • [5] . التبیان، ج 1، ص .24
  • [6] . المیزان، ج1، ص .15
    روزنامه ی کیهان، سه شنبه، 18مرداد 1384، سال شصت وچهارم، شماره ی 18301

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

مطلب مکمل

آیات نامدار قرآن (آیه اطاعت)

آیات نامدار قرآن (آیه اطاعت)

در طول تاریخ، تفسیر و قرآن‌پژوهی برخی از آیات قرآن کریم به سبب ویژگی خاصی که داشتند، شهرت بیشتری یافته و مورد توجه قرار گرفته‌اند، این آیات را آیات نامدار می‌نامند.
آیات نامدار قرآن (آیةالکرسی)

آیات نامدار قرآن (آیةالکرسی)

در طول تاریخ تفسیر و قرآن پژوهی، برخی از آیات قرآن کریم به سبب ویژگی خاصی که داشتند، شهرت بیشتری یافته و مورد توجه قرار گرفته‌اند، این آیات را آیات نامدار می‌نامند. در این ‌مقاله با نام، مشخصات و نکات مهم یکی از این آیات آشنا می‌شویم.
آیات نامدار قرآن (آیه أمّن یجیب)

آیات نامدار قرآن (آیه أمّن یجیب)

در طول تاریخ تفسیر و قرآن پژوهی، برخی از آیات قرآن کریم به سبب ویژگی خاصی که داشتند، شهرت بیشتری یافته و مورد توجه قرار گرفته‌اند این آیات را آیات نامدار می‌نامند. در این مقاله با نام، مشخصات و نکات مهم یکی از این آیات آشنا می‌شویم.

جدیدترین ها در این موضوع

No image

موتور های جستجوگر

در این بخش انواع موتور های جستجوگر در موضوع روش تحقیق و منبع شناسی ارائه شده است.
No image

آشنایی بانرم افزارها و سایت های فرهنگی تبلیغی

امروزه در فعالیت های فرهنگی تبلیغی از نرم افزارهای بسیار زیادی می توان بهره گرفت از آن جایی که این نرم افزارها از نظر دسته بندی موضوعی و مخاطب متفاوت می باشند ، نرم افزارهای زیربه عنوان نمونه ای که می تواند پاسخگوی بسیاری از نیازهای طلاب ارجمند و مبلغان عزیز باشد معرفی می گردد.
No image

معرفی نرم افزارهای مورد استفاده در اینترنت

در این بخش به معرفی نرم افزارهای مورد استفاده در اینترنت در راستای بیان روش تحقیق و منبع شناسی پرداخته شده است.
No image

گوگل پک (Google Pack )

در این بخش به موضوع "گوگل پک (Google Pack )" در مبحث روش تحقیق و منبع شناسی پرداخته شده است.
No image

قابلیتهای فرد با سواد اطلاعاتی

در این بخش قابلیتهای فرد با سواد اطلاعاتی در موضوع روش تحقیق و منبع شناسی ارائه شده است.

پر بازدیدترین ها

No image

نحوه های مختلف شـروع کلاس توسط مربی

در این بخش "شـروع ها" در جهت آموزش کلاسداری مطرح می شود.
No image

شیوه‏ هاى نوین بیان احکام

در این بخش به شیوه‏ هاى نوین بیان احکام در جهت آموزش کلاسداری پرداخته شده است.
No image

شيخ جعفر مجتهدي(ره)1

جت الإسلام دکتر محمد هادی امینی، فرزند برومند مرحوم آیت الله علامه امینی صاحب کتاب نفیس «الغدیر» نقل کردند:در سال 1349 هـ ش پس از وفات مرحوم پدرم علامه امینی، به خاطر تألیف و نشر کتابی به نام «قهرمان فخر» که در آن مطالبی بر ضد حزب بعث درج شده بود؛ دولت عراق تصمیم به جلب و محاکمه من گرفت.لذا مجبور به ترک نجف اشرف و عازم ایران شدم و در تهران اقامت گزیدم.
No image

احکام بلوغ دختران

Powered by TayaCMS