دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

اسلام و تعدیل غرایز

غالب شدن شهوات عصمت و پاکی را از بین می برد و هلاکت را به دنبال دارد.
اسلام و تعدیل غرایز
اسلام و تعدیل غرایز

اسلام و تعدیل غرایز

قال علی(ع): «غلبهُ الشّهوُهِ تَبطل العصمهَ و تُورِدُ الهلکَ» (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ، حدیث 6983)

اگر غرایز و شهوات در بستر عقل قرار بگیرد و تابع عقل انسان باشد زمینه رشد و شکوفایی انسان را فراهم می‌سازد؛ در روایات نیز وارد شده که انسان عاقل کسی است که مغلوب شهوات و هواهای نفسانی خویش نیست بلکه آنها را تحت سیطره و کنترل خود در آورده است. حضرت علی(ع) می‌فرمایند:

«العاقلُ من غَلَبَ نَوازِعَ أهوِیتِهِ»

انسان عاقل کسى است که بر از جا بر کننده‌هاى هواهاى خود غلبه کرده باشد

یعنى‌ اینکه انسان عاقل بر هواها و هوس‌هاى خود که او را از جاى خود بر می‌کنند و به سعى و کوشش در تحصیل آنها مشغول می‌کنند، غلبه کرده است.

با بررسی اجمالی روایات به این نکته می‌توان پی برد که اسلام هرگز در صدد از بین بردن غرایز و شهوات و به خصوص شهوت جنسی، نیست بلکه اسلام خواستار این است که انسان بر شهوات خود تسلّط داشته باشد نه آنکه مغلوب شهوات خود بگردد؛ چرا که اگر عقل انسان مغلوب شهوات گردد انسان از هیچ جنایتی و بی عفتی‌ روی گردان نخواهد بود و مسلماً سرانجام چنین انسانی و چنین جامعه‌ای چیزی جز هلاکت و بدبختی نخواهد بود.

اسلام برای ایجاد عفّت، غریزه شهوت را سرکوب نکرده و از بین نبرده است، بلکه آن‌ را تعدیل فرموده و به مسیر صحیح هدایت نموده است

اهمیّت تعدیل غرایز چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد و نیاز به برهان داشته باشد

همه دانشمندان جهان و تمام ملل و اقوام به این اصل عقیده دارند که در زندگی اجتماعی بشر لازم است تمام غرائز تعدیل شود و خواهش‌های نفسانی انسان با اندازه‌گیری صحیح اعمال شود در اسلام نیز مردم در ارضای غرائز و خواهش‌های نفسانی خود مانند تمدّن‌های مادی محدود هستند با این تفاوت که هدف دنیای مادّی تنها تأمین آسایش زندگی است و در آنجا سلب آزادی از اعمال غرائز در حدود و چهارچوب مصلحت‌های مادّی و نظم و انضباط است ولی در اسلام علاوه بر این هدف، هدف بالاتری نیز وجود دارد و آن رسیدن به کمالات و ارزشهای والای انسانی است که اساس زندگی بشر را تشکیل می‌دهد.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رزق حلال

رزق حلال

امام صادق (ع) قرمودند: «ترک یک لقمه‌ حرام‌ نزد خدا، محبوب تر است از هزار رکعت نماز مستحبی.» (بحار الأنوار (ط ـ بیروت)، ج‌90، ص373)
نفاق

نفاق

امیرالمؤمنین علی (ع):«از نفاق دوری کن، به درستی که فرد دو رو نزد خداوند متعال دارای جایگاه و منزلت نیست.» (شرح آقا جمال خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم، ج‌2، ص304)
عفت در کلام امیرالمومنین(ع)

عفت در کلام امیرالمومنین(ع)

حضرت علی(ع) فرمودند: «هرکس اعضا و جوارح خویش را از حرام بازدارد، اخلاقش نیکو می گردد.» (شرح آقا جمال خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم، ج‌5، ص432).
دوری از موضع تهمت

دوری از موضع تهمت

امام صادق (ع) فرمودند: هرگاه مؤمن به برادر [دینی] خود تهمت بزند، ایمان در قلب او از میان می‌رود، هم چنان که نمک در آب، ذوب می‌شود. (مشکاةالأنوار فی غررالأخبار، طبرسی، علی بن حسن، ص319)
قناعت

قناعت

حضرت علی (ع) فرمودند: «به جستجوی بی‌نیازی برخاستم، آن را جز در قناعت نیافتم؛ همواره قناعت کنید، تا بی‌نیاز باشید.» (جامع الأخبار (للشعیری)، محمد بن محمد،ص123)

پر بازدیدترین ها

رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم): «انَّما بُعِثتُ لِاُتمِمَّ مکارم الأخلاق»

رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم): «انَّما بُعِثتُ لِاُتمِمَّ مکارم الأخلاق»

«به راستی من مبعوث گردیدم تا مکارم اخلاق را کامل کنم»(بحار، ج 16، ص 210؛ ج 70، ص 372)
No image

امام حسین (ع): «الناسُ عبیدُ الدنیا و الدین لعق علی السنتهم یحوطونه مادرَّت معایشُهم فاذا مُحَّصوا بالبلاء قَلَّ الدَیّانون»

«مردم بندۀ دنیایند و دین بر زبانشان می‌چرخد و تا وقتی زندگی‌هاشان بر محور دین بگردد، در پی آنند، امّا وقتی به وسیلۀ «بلا» آزموده شوند، دینداران اندک می‌شوند.»
عن فاطمة الزهرا (سلام الله علیها): «لقد قال رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم) مثل الامام مثل الکعبة اِذْ تُؤْتی ولا تأتی»

عن فاطمة الزهرا (سلام الله علیها): «لقد قال رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم) مثل الامام مثل الکعبة اِذْ تُؤْتی ولا تأتی»

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود: «همانا رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: مثل امام، چونان کعبه است که بر گردش می‌چرخند و او بر گرد چیزی نمی‌چرخد».(بحارالانوار، ج 36، ص 353)
قال علیٌ (علیه‌السّلام): «الفُرصَه تمُّر مرِّ السَحاب فانتَهِزوا فُرَصَ الخَیّر» (نهج‌البلاغه فیض، ص 1086)

قال علیٌ (علیه‌السّلام): «الفُرصَه تمُّر مرِّ السَحاب فانتَهِزوا فُرَصَ الخَیّر» (نهج‌البلاغه فیض، ص 1086)

امام علی (علیه‌السلام) فرمود: «فرصت مانند ابر از افق زندگی می‌گذرد، مواقعی که فرصت‌های خیری پیش می‌آید غنیمت بشمارید و از آن‌ها استفاده کنید»
صله رحم در کلام پیامبر اکرم(ص)

صله رحم در کلام پیامبر اکرم(ص)

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «ثواب صله رحم را از ثواب همه اطاعات زودتر میدهند» الکافی، ج 4 ص 68، ح 2(
Powered by TayaCMS