كلمات كليدي : ونداليسم، قانون، تخليۀ رواني
وَندال نام قومی از اقوام ژرمن- اسلاو است که در قرن پنجم میلادی میزیستند و همواره به اسپانیا هجوم میآوردند و آنجا را تصرف میکردند.
امروزه، اصطلاح وندال به کسانی اطلاق میشود که به دلائل مختلف با حالت اعتراض دست به تخریب میزنند تا تخلیۀ روانی شوند. وندالها مانند موریانه شهرها را ذرّه ذرّه میخورند؛ مثل نوجوانی که با چاقو صندلی ماشین را میبُرد.
وندال یک واژه وارداتی در فرهنگ ماست و به جای آن میتوانیم بگوییم افراد معارض قانون.
وندالها جوانان معارض قانون هستند که شاید از زیانی که به جامعه میرسانند، بیاطلاع باشند. آمار در ایران نشان میدهد که 67 درصد از افراد دستگیر شدۀ وندال در گروه سنّی 10 تا 25 سال قرار دارند که در آن سهم مردان بیشتر از زنان است، طوری که 75 درصد را مردان و 19 درصد را زنان تشکیل میدهند. به لحاظ تحصیلی هم 4/35 درصد، تحصیلات راهنمایی و 9/22 درصد تحصیلات ابتدائی داشتهاند.
وندالها از قشرها و طبقات مختلف جامعه میباشند و تنها در بین طبقات پایین و کمتحصیل نیستند. میتوان به هَکِرها و کسانی که ویروس وارد شبکۀ اینترنت میکنند، اشاره کرد که جزء نوابخ محسوب میشوند.
برخی عوامل تأثیر گذار در روند وندالیسم:
1- هوش پایین
2-بیماری روانی ناشناخته توسط فرد
3-مشکلات خانوادگی و تربیتی
4-مشکلات اجتماعی و فرهنگی
برای ریشههای تربیتی میتوانیم به نوجوانی مثال بزنیم که فقطً برای این که کاری کرده باشد یا خودش را امتحان کند یا عقدهها و فشارهای سرکوب شده را تخلیه کند، کالایی را از مغازهای میدزد و آن را در سطل زباله میاندازد.
بنابراین؛ باید تمام عوامل حتّی عوامل قبل از تولّد نیز بررسی شوند، این که چگونه و تحت چه شرایطی به دنیا آمده است و محیط خانوادگی و مدرسه و محلّه و کشورش چگونه بوده است و حتّی تولیدات فرهنگی کشورش؛ مانند روزنامهها و کتابها و فیلمها.
راهکارها:
1- چون این افراد به صرف مجازات اصلاح نمیشوند و ممکن است با تکرار مجدّد کارشان بخواهند فرد مجازات کننده را تنبیه کنند، باید میزان تعلّق افراد به حکومت و این که چه مقدار از حقوق مدنی و قانونی خود را برخوردار هستند مدّ نظر قرار گیرد. چرا که فقدان این امور در ارتکاب و تعارض با قوانین تأثیر گذار است.
2- تراکم انرژی و هیجانات جمعی باعث تخریبهای غیر قابل پیش بینی شده میشود.از این رو باید مجاز باشند، در شرایط زمانی و مکانی مناسب خود را تخلیه کنند.
ایجاد بستری که فرد بتواند خود را اثبات کند و کمبودهایش پاسخ داده شود، میتواند از بروز اعمال خشونتبار و مخّرب جلوگیری کند؛ مانند ایجاد تشکلهای غیر دولتی و احزاب و گروهها که منجر به مکانیسم انتقال و تبادل اندیشه و حتّی انتقاد اندیشه میشود تا بدین وسیله خواستههای مخاطبین شنیده شود و شرایط تخلیۀ آنها فراهم گردد.